Bracia Czescy - opis, poglądy, przedstawiciele

Braćmi Czeskimi (Jednotą Braci Czeskich; Jednotą Bracką) nazywa się ruch religijno-społeczny rozwijający się w Czechach od 1457 r., który skupiał pozostałych po klęsce husytyzmu taborytów. Jego zwolennicy głosili kult pracy fizycznej, ubóstwa i pogardę dla piastowania wysokich urzędów. Nie godzili się także na udział w wojnie.

W 1548 roku cesarz Ferdynand I Habsburg wydał edykt, w którym postawił Braciom Czeskim ultimatum: albo zmienią wyznanie na katolicyzm, albo opuszczą kraj. Rozpoczęły się wówczas prześladowania Jednoty Brackiej i w efekcie większość jej członków wyemigrowała m.in. do Polski.

W Polsce Bracia Czescy zmodyfikowali swoje wcześniejsze założenia społeczne, dzięki czemu zyskali wyznawców wśród mieszczan, szlachty, a nawet w znakomitych rodach, jak wielkopolscy Ostrorogowie, Górkowie, Leszczyńscy i Opalińscy. Tym co przekonywało Polaków do Braci Czeskich była m.in. Komunia Św. pod dwoma postaciami i język czeski w liturgii (w XVI w. polski i czeski były bardziej do siebie zbliżone; w Kościele rzymskokatolickim obowiązywała natomiast łacina). Pierwsze zbory założono w Poznaniu, ale głównym ośrodkiem działalności Braci Czeskich stało się Leszno.

W 1555 r. Bracia Czescy zawarli unię w Koźminku z kalwinistami. Z kolei w 1570 r. podpisali razem z kalwinistami i luteranami tzw. ugodę sandomierską, która przewidywała m.in. organizowanie wspólnych synodów, wzajemne uznanie sakramentów i urzędu kaznodziejskiego.

Znaczenie Braci Czeskich w Rzeczypospolitej zmalało w wyniku represji po potopie szwedzkim (brali udział w jego przygotowaniach). Ostatnim zwierzchnikiem Jednoty był Amos Komensky, który zmarł w 1670 r. Część Braci, która nie opuściła Polski, zintegrowała się w tym czasie z polskimi ewangelikami reformowanymi.

Polecamy również:

  • Luteranizm w Polsce - historia

    Już w kilka lat po wystąpieniu Marcina Lutra przeciwko nadużyciom w praktyce odpustów w 1517 r., jego poglądy i publikacje były znane w Polsce. Idee reformacyjne znalazły zwolenników wśród przedstawicieli różnych warstw społecznych, także wśród duchowieństwa. Więcej »

  • Kalwinizm w Polsce - historia, przedstawiciele

    O ile luteranizm najchętniej przyjmowało mieszczaństwo, to kalwinizm w Polsce znalazł zwolenników przede wszystkim u przedstawicieli szlachty. Wśród przyczyn tego zjawiska wymienia się m.in. osobiste działanie Kalwina przez korespondencję z polskim królem Zygmuntem Augustem i możnymi,... Więcej »

  • Bracia Polscy - definicja, poglądy, historia

    Bracia polscy (inaczej: arianie polscy, unitarianie) to radykalny ruch społeczno-religijny, który wyodrębnił się z polskiego kalwinizmu w XVI w. Do oficjalnego rozłamu doszło w 1562 r. na synodzie pińczowskim. Braci polskich nazwano wówczas mniejszym zborem, w odróżnieniu od większego... Więcej »

Komentarze (0)
Wynik działania 4 + 5 =
Ostatnio komentowane
Dziękuję za krótką acz treściwą syntezę :)
• 2024-09-24 21:14:03
Dodajmy, że było to również ostatnie powstanie wendyjskie (słowiańskie) na terenie N...
• 2024-09-04 21:32:33
DZIĘKUJĘ
• 2024-07-31 13:21:34
I cóż miał rację Marek Aureliusz który chciał podbić Germanię uderzeniem przez Mor...
• 2024-07-06 19:45:33
O tym, że zmienne w czasie pole elektryczne jest źródłem pola magnetycznego, napisał ...
• 2024-06-27 07:25:33