Św. Polikarp urodził się około 80-82 r. w rodzinie greckiej. Był ukochanym uczniem Jana Apostoła. To właśnie św. Jan miał ustanowić Polikarpa biskupem w Smyrnie (dzisiejszy Izmir w Turcji). Swoim Kościołem rządził około sześćdziesięciu lat. Potomni nazwali go nawet „wodzem całej Azji Mniejszej”, a Święty Ignacy z Antiochii w jednym z listów określił Polikarpa „mężnym atletą Chrystusa”. O wysokiej pozycji biskupa Smyrny świadczy fakt, że ok. 155 r. przybył do Rzymu, aby z papieżem Anicetem osobiście prowadzić rozmowy ustalające termin obchodzenia Wielkanocy.
Kiedy w Smyrnie rozpoczęło się prześladowanie chrześcijan (za czasów cesarza Antonina Piusa), jeden ze służących zdradził Polikarpa. Biskup został oskarżony o lekceważenie pogańskiej religii, jej obrzędów oraz zwyczajów. Wiadomo, że zginął śmiercią męczeńską. Tradycja przekazuje, że planowano Polikarpa spalić na stosie, ale ponieważ płomienie mu nie zaszkodziły, to ścięto go mieczem. Kiedy dokonano egzekucji, krew ugasiła płomienie. Według Matryrologium Rzymskiego wydarzenie miało miejsce 26 stycznia. Istnieją jednak rozbieżności co do roku – najczęściej podaje się 156 r. bądź 167 r.
Po męczeńskiej śmierci św. Polikarpa, w Smyrnie sporządzono obszerny opis jego męczeństwa dla wspólnot w Pizydii (Martyrium Policarpi). Jest on najstarszym w literaturze chrześcijańskiej pismem poświęconym męczeństwu (nie licząc opisanej w Dziejach Apostolskich śmierci św. Szczepana). Relikwie św. Polikarpa znajdują się w kościele św. Ambrożego w Massinie koło Rzymu, gdzie otaczane są wielką czcią.
Św. Polikarp był autorem wielu listów, z których zachowały się dwa, skierowane do wspólnoty chrześcijańskiej w Filippi. W ikonografii przedstawiany jest jako męczennik lub jako biskup.
Wspomnienie liturgiczne św. Polikarpa w Kościele katolickim obchodzone jest 23 lutego. Jest zaliczany do grona Ojców Apostolskich oraz Ojców Kościoła.