Dzieje Apostolskie to dzieło św. Łukasza, autora trzeciej Ewangelii kanonicznej. Powstało najprawdopodobniej w Rzymie przed 63 rokiem. Św. Łukasz był uczniem i towarzyszem św. Pawła, co można wnioskować z faktu, że używa momentami w opowiadaniu o podróżach Apostoła pierwszej osoby liczby mnogiej (my).
Dzieje Apostolskie rozpoczynają się prologiem, który zawiera opis Wniebowstąpienia Jezusa:
Po tych słowach uniósł się w ich obecności w górę i obłok zabrał Go im sprzed oczu. Kiedy uporczywie wpatrywali się w Niego, jak wstępował do nieba, przystąpili do nich dwaj mężowie w białych szatach. (Dz 1,9-10)
Następna część (rozdziały 1,12-5) zawierają informacje o dziejach Kościoła w Jerozolimie. Grono Dwunastu zostało uzupełnione o Macieja, który wszedł na miejsce Judasza, zdrajcy.
W Dniu Pięćdziesiątnicy, to jest dziewięć dni po Wniebowstąpieniu Jezusa i pięćdziesiątego dnia po Jego Zmartwychwstaniu, nastąpiło Zesłanie Ducha Świętego:
Kiedy nadszedł wreszcie dzień Pięćdziesiątnicy, znajdowali się wszyscy razem na tym samym miejscu. Nagle dał się słyszeć z nieba szum, jakby uderzenie gwałtownego wiatru, i napełnił cały dom, w którym przebywali. Ukazały się im też języki jakby z ognia, które się rozdzieliły, i na każdym z nich spoczął jeden. I wszyscy zostali napełnieni Duchem Świętym, i zaczęli mówić obcymi językami, tak jak im Duch pozwalał mówić. (Dz 2,1-4)
Na działanie Ducha Świętego w powyższym fragmencie wskazują języki z ognia, które ukazały się nad głowami Apostołów (ogień jest symbolem Ducha), a także dar mówienia językami. Tradycja podaje, że w Wieczerniku przebywała wówczas także Maryja, ale nie wspomina o tym św. Łukasz.
Zesłanie Ducha Świętego było zdarzeniem kluczowym dla posłannictwa Kościoła, gdyż od tego momentu Apostołowie zaczynają działać jawnie. W tym dniu Kościół rozpoczyna głoszenie Ewangelii wszystkim narodom. Wówczas po raz pierwszy wystąpił św. Piotr (Głowa Kościoła) i jest to pierwsze wystąpienie papieskie (Dz 2, 14-36). Jego mowa do mieszkańców Jerozolimy spowodowała nawrócenie ok. trzech tysięcy osób, którzy zostali ochrzczeni.
Św. Łukasz w Dziejach Apostolskich opisuje, jak wyglądało życie pierwotnego Kościoła:
Trwali oni w nauce Apostołów i we wspólnocie, w łamaniu chleba i w modlitwach. Bojaźń ogarniała każdego, gdyż Apostołowie czynili wiele znaków i cudów. Ci wszyscy, co uwierzyli, przebywali razem i wszystko mieli wspólne. Sprzedawali majątki i dobra i rozdzielali je każdemu według potrzeby. Codziennie trwali jednomyślnie w świątyni, a łamiąc chleb po domach, przyjmowali posiłek z radością i prostotą serca. Wielbili Boga, a cały lud odnosił się do nich życzliwie. Pan zaś przymnażał im codziennie tych, którzy dostępowali zbawienia. (Dz 2, 42-47)
Odnośnie cudów czynionych przez Apostołów, w Dziejach Apostolskich został przytoczony m.in. opis uzdrowienia chromego przez św. Piotra (Dz 3, 1-11). Towarzyszył mu wówczas św. Jan. Obaj zostali zatrzymani przez straż świątynną, w trakcie głoszenia Ewangelii, i postawieni przed Sanhedrynem. Apostołowie dostali wówczas zakaz nauczania w imię Jezusa i przemawiania, natomiast nie wymierzono im żadnej kary, gdyż nie znaleziono ku temu podstaw.
Po uwolnieniu Piotr i Jan udali się do wspólnoty, aby o wszystkim opowiedzieć. Kiedy zostali wysłuchani, przystąpili do modlitwy razem ze zgromadzonymi. Po modlitwie miało miejsce tzw. małe zesłanie Ducha Świętego:
Po tej modlitwie zadrżało miejsce, na którym byli zebrani, wszyscy zostali napełnieni Duchem Świętym i głosili odważnie słowo Boże. (Dz 4,31)
Św. Łukasz pisze, że w pierwotnym Kościele nikt nie cierpiał niedostatku, gdyż jeśli ktoś sprzedawał
