Idźcie więc i nauczajcie wszystkie narody, udzielając im chrztu w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. Uczcie je zachowywać wszystko, co wam przykazałem. A oto Ja jestem z wami przez wszystkie dni, aż do skończenia świata (Mt 28, 18-20).
Kościół katolicki jest Kościołem powszechnym, co oznacza, że został posłany do wszystkich ludzi. Jego zadaniem jest szerzenie wiary chrześcijańskiej, tak jak nakazał Chrystus w swojej ostatniej mowie do Apostołów.
Pierwszymi wyznawcami Chrystusa byli wierni z gminy jerozolimskiej. Ich rozproszenie i – w konsekwencji – działalność misyjna na terenie Palestyny nie była do końca zaplanowana. Została bowiem wywołana prześladowaniami; pierwsi chrześcijanie musieli uciekać z Jerozolimy po ukamienowaniu św. Szczepana przez Żydów. Tam, gdzie docierali, zaczynali głosić Dobrą Nowinę. W ten sposób doszło do licznych nawróceń wśród tzw. „hellenistów”, czyli pogan. Powstał wtedy problem, czy nowych wyznawców (rekrutujących się spoza społeczeństwa żydowskiego) obrzezać i nakładać na nich obowiązek przestrzegania Prawa Mojżeszowego. Ostateczna decyzja w tej sprawie została podjęta na tzw. Soborze Jerozolimskim w 49 r. przez zwierzchników gminy jerozolimskiej z apostołem Piotrem na czele. Na mocy postanowień owego soboru zdjęto obowiązek przestrzegania Prawa ze wszystkich chrześcijan. Owo zerwanie z instytucją judaizmu stanowiło krok nie tylko w stronę uznania niezależności chrześcijaństwa jako nowej religii, ale również w stronę uznania chrześcijaństwa jako wyznania uniwersalnego, skierowanego do wszystkich ludzi, bez względu na narodowość.
W kontekście działalności misyjnej wczesnego Kościoła i rozpowszechniania chrześcijaństwa na pierwszy plan wysuwa się osoba św. Pawła, którego nazywa się „Apostołem Pogan” oraz „Apostołem Narodów”. Św. Paweł odbył aż trzy podróże misyjne, w czasie których łącznie pokonał ok. 10000 km. Wszędzie, gdzie dotarł, zakładał gminy chrześcijańskie i ustanawiał przywódców. Zachowywał łączność z tymi Kościołami poprzez swoje powtórne wizyty i listy, które weszły do kanonu Nowego Testamentu. Podróże św. Pawła skrupulatnie odnotował natomiast św. Łukasz w Dziejach Apostolskich, z których wynika, że Apostoł przemierzył Syrię, Cypr, Azję Mniejszą, Macedonię i Grecję.
O poszczególnych etapach ekspansji chrześcijaństwa i o jej rytmie wiadomo nie wiele. Z pewnością chrystianizacja cesarstwa była prowadzona głównymi trasami komunikacyjnymi, lądowymi i morskimi, toteż nowa religia dotarła najwcześniej do wielkich ośrodków. Często tradycje lokalne łączyły założenie danego Kościoła z działalnością któregoś z apostołów, niemniej w przeważającej liczbie przypadków są to legendy, które miały zapewnić nowej wspólnocie zaszczytny rodowód.
Z pewnością do największych miast wschodniego wybrzeża Morza Śródziemnego chrześcijaństwo dotarło już w okresie apostolskim. Pośród nich najważniejszym ośrodkiem stała się Aleksandria, w której pod koniec II wieku rozwinęła się pierwsza ortodoksyjna szkoła teologii chrześcijańskiej, skupiająca zhellenizowanych chrześcijan. Wśród ważniejszych gmin I-II w. wymienia się m.in. Jerozolimę (od której wszystko się zaczęło), Antiochię, Damaszek, Filipię, Efez, Korynt, Tesaloniki, Rzym. Według niektórych podań już w pierwszych wiekach udało się z Ewangelią dotrzeć także do Abisynii, Indii, a nawet do Chin (Asyryjski Kościół Wschodni).
Na Zachodzie chrystianizacja przebiegała wolniej, zwłaszcza w ośrodkach wiejskich, które długo pozostały oporne wobec nowej wiary; zresztą sam termin ,,pogaństwo", którym określano starą religię wywodzi się od słowa pagus, czyli mieszkaniec wsi, chłop. Niemniej, pomimo prześladowań, w przeddzień wydania edyktu mediolańskiego w 313 r., chrześcijaństwo istniało również w największych miastach Afryki Północnej, Hiszpanii, Galii, a nawet Brytanii i krajów nadreńskich, naddunajskich i dalmatyńskich.
Misje o tak ogromnym zasięgu nie byłyby możliwe, gdyby pierwsi chrześcijanie rekrutowali się z ubogich chłopów. Nieustanne podróże wymagały bowiem znacznych zasobów materialnych. Dlatego obecnie przyjmuje się, że motorem działania i rozwoju pierwotnego chrześcijaństwa były warstwy średnie. Z nich wyszedł Paweł, a także jego uczniowie i współpracownicy, Akwila i Pryscylla, którzy – bazując na wiadomościach z Pisma Świętego – mieli dwa domy: w Rzymie i w Efezie. Natomiast ubodzy chłopi i wiejscy niewolnicy najpóźniej objęci zostali chrześcijańską działalnością misyjną, która w początkowej fazie obejmowała głównie miasta. Analiza procesu ewangelizacji obala zatem pogląd, że chrześcijaństwo było przede wszystkim religią ubogich.