W obliczu doświadczenia cierpienia i śmierci ludzie przyjmują różne postawy. Niektórzy ludzie poddają się rozpaczy i zobojętnieniu. Inni usiłują zachować godność lub próbują odnaleźć w cierpieniu sens. Nieliczną grupą ludzi są aktywiści, którzy chcą walczyć z cierpieniem w świecie, współpracując z innymi. W obliczu śmierci ludzie od zawsze szukali pocieszenia w religii i obietnicy życia wiecznego. Powieść „Dżuma” Alberta Camusa jest parabolą literacką, przedstawiającą różne postawy egzystencjalne wobec zła i cierpienia. Inspiracją dla pisarza były założenia filozofii egzystencjalnej, która akcentowała rolę subiektywnego doświadczenia jednostki. Bohaterowie „Dżumy” zadają sobie pytania egzystencjalne w obliczu cierpienia i śmierci.
Pytania egzystencjalne w obliczu cierpienia i śmierci w „Dżumie” Alberta Camusa
Akcja powieści rozgrywa się w algierskim mieście Oran, w którym wybucha epidemia dżumy. Jednym z głównych bohaterów utworu jest dziennikarz Rambert, przebywający tymczasowo w mieście. Bohater ten początkowo jest obojętny wobec cierpienia mieszkańców. Chce jak najszybciej wydostać się z miasta, ponieważ nie chce się zarazić. Uważa, że pozostanie w Oranie, byłoby niepotrzebnym bohaterstwem. Rambert nie wierzy w śmierć dla idei i heroizm egzystencjalny. Pod wpływem rozmów z charyzmatycznym doktorem Rieux postanawia zostać w mieście. Zaczyna odczuwać solidarność z umierającymi mieszkańcami Oranu. Nie chce być szczęśliwy, mając jednocześnie świadomość, że inni ludzie cierpią niezasłużenie. Wielki wpływ na jego przemianę ma doktor Bernard Rieux – lekarz, który zajmuje się zarażonymi. Rieux jest idealistą, poświęca się pracy z chorymi, stara się zmniejszyć ich cierpienie. Doktor nie wierzy w Boga, a widok umierających dzieci jeszcze bardziej utwierdza go w ateistycznym światopoglądzie. Wybiera więc świecki humanizm, który akcentuje wartość i godność każdej jednostki przy jednoczesnym odrzuceniu perspektywy religijnej. Pomocnikiem doktora Rieux jest Jean Tarrou. Bohater ten zastanawia się, czy można być świętym bez Boga. Według niego prawdziwą dżumą są wojny i chęć zabijania ludzi. Tarrou angażuje się w pomoc chorym, ale zaraża się i umiera. Jednym ze znanych mieszkańców miasta jest ojciec Paneloux, jezuita, który pod wpływem epidemii przeżywa światopoglądowy kryzys. Duchowny musi odpowiedzieć sobie na pytanie, skąd bierze się zło i dlaczego cierpienie spada na niewinnych ludzi, np. dzieci. W obliczu cierpienia i śmierci srogi kaznodzieja staje się bardziej empatyczny i ostrożniejszy w swoich osądach.
Pytania egzystencjalne w obliczu cierpienia i śmierci w „Micie Syzyfa” Alberta Camusa
„Mit Syzyfa” jest esejem filozoficznym, w którym autor porusza problem postawy człowieka wobec cierpienia. Mitologiczny Syzyf został skazany na straszliwą mękę – nieustanne wtaczanie głazu na górę. Praca Syzyfa nigdy się nie kończyła, była więc torturą. Camus przekonuje w swoim tekście, że Syzyf odniósł zwycięstwo nad bogami, ponieważ nie poddał się rozpaczy i z godnością zaakceptował absurdalność swojego losu.