Opowiadanie „Miejsce” Andrzeja Stasiuka pochodzi z tomu opowiadań pod tytułem „Opowieści galicyjskie”. Zbiór ten jest fikcyjnym reportażem – relacją z wielu podróży autora po Beskidzie Niskim (regionie na samym południu Polski). Opowiadania Stasiuka przedstawiają autentyczne wydarzenia i rozmowy autora z mieszkańcami tamtych terenów. Relacje z pobytów beskidzkich wioskach są wzbogacone elementy fikcjonalne. Stasiuk mitologizuje Galicję, przywołując tradycję, która już nie istnieje. Autora interesuje szczególnie kultura łemkowska. Łemkowie to lud wschodniosłowiański (niektórzy uważają ich za część narodu ukraińskiego), który posiada własny język i folklor. Ich kultura uległa zapomnieniu, choć przedstawiciele tej grupy etnicznej do dziś mieszkają w Polsce. Nieliczni jednak pozostali na terenie Beskidu Niskiego. Większość Łemków siłą przesiedlono w czasie II wojny światowej lub w pierwszych latach po wojnie. Łemkowie słynęli z uprawiania sztuki ludowej i budowania drewnianych cerkwi. O poszukiwaniu śladów kultury łemkowskiej opowiada „Miejsce” Andrzeja Stasiuka.
Pamięć o przeszłości w życiu człowieka w opowiadaniu „Miejsce” Andrzeja Stasiuka
Opowiadanie „Miejsce” przedstawia trzy różne perspektywy. Pierwszą z nich prezentuje turysta, który z aparatem zwiedza Beskid Niski i próbuje się dowiedzieć, gdzie stała cerkiew łemkowska. Turysta ten jest poszukiwaczem ciekawostek, nie zna dobrze odwiedzanego regionu, ma więc obojętny stosunek do kultury Łemków. Rozmówcą turysty jest narrator-podróżnik, człowiek szczerze zainteresowany historią Beskidu Niskiego. Narrator posiada rozległą wiedzę na temat kultury Łemków, ich obyczajów, architektury i religii. Próbuje sobie wyobrazić, jak wyglądała cerkiew, którą zdemontowano. Trzeci punkt widzenia prezentuje sparaliżowany starzec, którego rodzina przywozi do rodzinnej wsi. Ten dziewięćdziesięcioletni człowiek jest Łemkiem i repatriantem, który powrócił do ojczyzny po wielu latach zesłania. Mimo tak podeszłego wieku, doskonale pamięta rodziną historię i szczegóły z życia mieszkańców wsi. Kultura łemkowska przetrwała w jego pamięci, a chlubna przeszłość społeczności była dla niego powodem do dumy. Starzec ma głębokie poczucie przynależności etnicznej, mimo że wielokrotnie i na różne sposoby próbowano jej pozbawić. Pamięć o przeszłości pomogła temu człowiekowi przetrwać najtrudniejsze chwile.
Pamięć o przeszłości w „Eneidzie” Wergiliusza
„Eneida” jest eposem starożytnym, który opowiada o podróży Trojańczyka Eneasza. Główny bohater traci ojczyznę i całą rodzinę. Troja została bowiem zburzona przez Achajów, a jej mieszkańców zamordowano. Samotny Eneasz odczuwa tęsknotę za dawnym życiem, ale wie, że musi wypełnić przeznaczenie, dlatego płynie do Italii. Jest skoncentrowany na swojej przyszłości, która zgodnie z przepowiednią ma być pełna sukcesów. Eneasz ufa obietnicom bogów, którzy mu sprzyjają. W nagrodę zostaje mitycznym protoplastą starożytnych Rzymian.