Powieść „Rok 1984” powstała w 1948 roku. Przedstawia futurystyczną wizję społeczeństwa przyszłości, jest jednocześnie ostrzeżeniem przeciwko totalitaryzmowi. George Orwell, tworząc swoją antyutopijną wizję, inspirował się wydarzeniami XX wieku. Po II wojnie sytuacja polityczna i gospodarcza na świecie została zdominowana przez dwa opozycyjne bloki – kapitalistyczny i komunistyczny. Nietrudno znaleźć w powieści aluzję do systemu politycznego obowiązującego w Związku Sowieckim.
Wizja społeczeństwa przyszłości w „Roku 1984” George’a Orwella
„Rok 1984” przedstawia wizję społeczeństwa żyjącego w państwie totalitarnym o nazwie Oceania, w którym władza kontroluje wszystkie aspekty życia obywateli. Społeczeństwo Oceanii podzielone jest na trzy klasy. Pierwszą z nich jest ścisłe kierownictwo partii, do którego należy garstka ludzi. Drugą grupą społeczną są urzędnicy partyjni, niemający bezpośredniego wpływu na decyzje władzy (przedstawicielem tej klasy jest główny bohater powieści – Winston Smith). Trzecią, najliczniejszą grupę mieszkańców stanowili tzw. prole (proletariusze), czyli pracownicy wykonujący proste zawody. Prole to osoby nieposiadające żadnych wyższych potrzeb duchowych lub intelektualnych, w związku z tym nie były zagrożeniem dla władzy. Zajmowali się przede wszystkim pracą i prymitywnymi rozrywkami. W Oceanii wszyscy członkowie partii byli kontrolowani za pomocą tzw. teleekranów, które znajdowały się we wszystkich domach i miejscach pracy. Policja zajmująca się przestępstwami politycznymi mogła widzieć i słyszeć wszystko, co się działo w domach członków partii. Nikt jednak nie wiedział, czy w danej chwili jest obserwowany, a teleekranu nie można było wyłączyć. Władza totalitarna zmieniła również język, którym posługiwali się mieszkańcy kraju. Stworzono nowy słownik, z którego zniknęło wiele abstrakcyjnych pojęć i synonimów. Język został celowo zubożony, żeby obywatele nie mogli nawet sformułować myśli, która byłaby nieprawomyślna. Ludzie, którzy złamali prawo, byli poddawani tzw. praniu mózgu, czyli brutalnej indoktrynacji i torturom. Taki los spotkał głównego bohatera utworu, Winstona Smitha.
Idealistyczna wizja przyszłości w „Przedwiośniu” Stefana Żeromskiego
W „Przedwiośniu” idealistyczną wizję społeczeństwa przyszłości roztacza Seweryn Baryka, emigrant i ojciec głównego bohatera powieści. Żeby namówić syna do powrotu do ojczyzny, opowiada mu o niesamowitych wynalazkach, jakie stworzono w Polsce. Według niego istnieją tam supernowoczesne domy z nietłukącego się szkła. Twierdzi, że w Polsce żyje wielu mądrych i utalentowanych artystów, którzy produkują takie budowle. Przemiany gospodarcze mają być początkiem budowy zupełnie nowego, szczęśliwego społeczeństwa. Żyjący w Polsce ludzie będą zdrowi i silni, przyroda będzie czysta i niezniszczona. Rozwój szklanego przemysłu spowoduje unowocześnienie całej gospodarki i ułatwi życie ludziom. Nowa Polska ma być także krajem ludzi o wysokich standardach moralnych.