Historia kina okresu dwudziestolecia dzieli się na dwa główne okresy: filmu niemego oraz dźwiękowego. W pierwszym z wymienionych dominującymi tendencjami artystycznymi były: ekspresjonizm niemiecki, szwedzka szkoła filmowa, awangardowe kino francuskie rozrywkowy film amerykański, a także kino radzieckie.
Film niemy (1918-1930)
 |
| Charlie Chaplin/ fot. P.D. Jankens (1915) |
Jeżeli chodzi o kino europejskie, w dwudziestoleciu nastąpiła swoista erupcja kierunków artystycznych.
Niemiecki ekspresjonizm filmowy operował atmosferą grozy i lęku, a także deformacją obrazu. Słynne dzieło tego kierunku to „Gabinet doktora Caligari” Roberta Wiene, przedstawiający mroczną historię dyrektora szpitala psychiatrycznego, jednocześnie mordercy. W nurcie tym tworzyli również Fritz Lang („Dr Mabuse - Gracz”, „Zmęczona śmierć”), Paul Wagner („Golem”), Friedrich W. Murnau („Nosferatu”, „Portier z hotelu Atlantic”), Paul Leni („Gabinet figur woskowych”).
Obok ekspresjonizmu istotnym nurtem kina międzywojnia w tych latach była szwedzka szkoła filmowa, w obrębie której prezentowano mistrzostwo w fotografowaniu pejzaży, nawiązywano do rodzimej mitologii i pokazywano urok kultury Północy. Najważniejsi reżyserzy tego prądu to: Victor Sjostrom („Wózek widmo”, „Klasztor w Sandomierzu”) i Mauritz Stiller adaptujący powieści Selmy Lagerlof („Skarb pana Arne”, „Stare zamczysko”).
Najciekawsze zjawiska miały miejsce w kinie francuskim. Z jednej strony wyodrębnił się tu impresjonizm filmowy reprezentowany przez Abla Gance’a („Koło udręki”, „Napoleon na wyspie świętej Heleny”), Germaine Dulaca („Milczenie”, „Kobieta znikąd”) czy Jeana Epsteina. Założenia tego nurtu sprowadzały się do postulatu tworzenia filmu myśli i obrazów, a nie konkretnych wydarzeń. Z drugiej strony – w kinie francuskim istniał surrealizm, mocno inspirowany psychoanalizą. Film stawał się tu wielkim artystycznym eksperymentem, skupiał się na emocjach i symbolach, pokazywaniu obrazów okrucieństwa i elementów turpistycznych. Najbardziej jaskrawy przykład surrealizmu filmowego to kino Luisa Bunuela i Salvadora Dali („Pies andaluzyjski”).
Kino amerykańskie
 |
| „Śpiewak jazzbandu” - 1. film dźwiękowy (1927) |
Kino amerykańskie rozwinęło się z kolei w kierunku filmu komercyjnego, opierającego się – w przeciwieństwie do filmu europejskiego – na kategorii gatunku, a nie stylu. Kino stało się tu jedną z gałęzi biznesu, działającą na zasadzie podwójnego systemu: wytwórni i gwiazd.
Hollywood od początku promował celebrytów (Rudolph Valentino, Asta Nielsen, Pola Negri, Greta Garbo, Marlena Dietrich). Melodramat reprezentowały tu zatem dziełaF. Griffina („Złamana lilia”, „Dwie siostry”) ze słynną aktorką Lilian Gish w roli głównej.
Film gangsterski, opowiadający o czasach prohibicji to np. „Mały Cezar” Lee Roya (powstały już po przełomie dźwiękowym). Gatunek ten wykształcił stały zespół motywów: noc, labirynt miasta, rewolwery, neony, samochody. Horror zapoczątkowały z kolei filmy Paula Leni („Karuzela udręczeń”, „Człowiek śmiechu”).
Charakterystyczne formy kina amerykańskiego to również musical i western (oba gatunki wymarły w latach 70.). Największym jednak twórcą kina amerykańskiego był Charlie Chaplin („Brzdąc”, „Cyrk”, „Gorączka złota”).
Film radziecki
Prawdziwą awangardę kina stanowiły dzieła reżyserów radzieckich. Film oscylował tu wokół problematyki rewolucyjnej i politycznej. Największym mistrzem tego nurtu był Sergiusz Eisenstein i jego słynny „Pancernik Potiomkin”, nakręcony w poetyce zintelektualizowanej, realistycznej i skrótowej. Innym twórcą był Wsiewołoda Pudowkin, który nawiązywał do rozwiązań literackich i teatralnych.
Kino dźwiękowe
Pierwszym fabularnym filmem dźwiękowym był „Śpiewak jazzbandu” Alana Croslanda (1927).
W epoce dźwiękowej na gruncie europejskim nadal rozwijało się kino artystyczne. We Francji ważnymi dziełami o wymowie społecznej były filmy Rene Claire’a („Pod dachami Paryża”, „Niech żyje wolność”) oraz poetyckie obrazy Jeana Renoira („Towarzysze broni”, „Zasady gry”).
Przełom dźwiękowy nie obniżył poziomu dzieł Chaplina, prezentujących melancholijny i gorzki humor („Światła wielkiego miasta”, „Dzisiejsze czasy”). W kinie amerykańskim pojawiły się też nowe gwiazdy. Wielką popularność zdobyli w tym czasie: Greta Garbo („Mata Hari”, „Ludzie w hotelu”), Bette Davis czy Garry Cooper, a także gwiazdy dziecięce: Shirley Temple, Mickey Rooney. Dużym uznaniem cieszył się musical i para słynnych aktorów Fred Aster i Ginger Rogers.
Jeżeli chodzi o kino polskie, największą sławę zyskali aktorzy tacy jak Jadwiga Smosarska („Trędowata”), Adolf Dymsza. Ważniejszymi reżyserami byli natomiast Ryszard Bolesławski, Ryszard Ordyński i Aleksander Ford.