Imię autora w języku hebrajskim brzmi Maleaki i jest najprawdopodobniej skróconą formą słowa Maleakjah, czyli poseł Jahwe. Z tego względu część egzegetów uważała Księgę Malachiasza za dzieło anonimowe, a imię własne autora traktowała jako jedno z określeń proroka, posłańca Bożego. Obecnie uznaje się jednak, że autor naprawdę miał na imię Malachiasz i zaliczany jest do grona dwunastu Proroków Mniejszych. Jego działalność przypada na lata 480-460, czyli na okres perski. Był zatem współczesny Ezdraszowi i Nehemiaszowi. Brak jest jednak informacji na temat życia i pochodzenia samego Malachiasza; jest nam znany wyłącznie ze swojej księgi.
Księga Malachiasza to zbiór gróźb i napomnień. Prorok w swoich mowach wychodzi naprzeciw pytaniom Żydów, którzy powrócili z niewoli; Malachiasz prowadzi swoisty dialog z ludem i kapłanami. Taka forma literacka była nowością na gruncie Starego Testamentu. Później będą ją kontynuować i rozwijać żydowscy pisarze. Księga Malachiasza została napisana prozą.
Główny nacisk w swojej nauce kładzie na konieczność odbudowy więzi z Jahwe, zwracając uwagę zarówno na zewnętrzne, jak i wewnętrzne aspekty wiary. Napomina kapłanów, że ofiary składane w Jahwe są niedoskonałe, a Prawo domaga się najlepszych ofiar:
Gdy bowiem przynosicie ślepe [zwierzę] na ofiarę, czyż nie jest to rzeczą złą? Albo gdy przynosicie chrome i chore, czyż to nic złego? Ofiarujże to twemu namiestnikowi! - czy będzie mu miłe i czy życzliwie cię przyjmie? - mówi Pan Zastępów. (Ml 1,8)
Z kolei w Ml 1,11 Malachiasz zapowiada składanie ofiary czystej, co w świetle chrześcijaństwa jest interpretowane jako zapowiedź Eucharystii. Owa czysta ofiara będzie składana na całym świecie:
Albowiem od wschodu słońca aż do jego zachodu wielkie będzie imię moje między narodami, a na każdym miejscu dar kadzielny będzie składany imieniu memu i ofiara czysta. (Ml 1,11)
Malachiasz ponagla także lud do składania dziesięcin na świątynię (Ml 3,6-12). Porusza także problem mieszanych małżeństw i potępia je. Nie należy jednak Proroka traktować jako formalisty, który skupia się wyłącznie na wypełnianiu nakazów Prawa. Lekceważenie nakazów Prawa jest bowiem pochodną lekceważenia przymierza między Izraelem, a Jahwe:
Czyż nie mamy wszyscy jednego Ojca? Czyż nie stworzył nas jeden Bóg? Dlaczego oszukujemy jeden drugiego, znieważając przymierze naszych przodków? (Ml 2,10)
Bóg oczekuje prawdziwej pobożności, nawrócenia serca, a nie tylko poprawnego składania ofiar czy dziesięciny:
Jeśli nie usłuchacie i nie weźmiecie sobie do serca tego, iż macie oddawać cześć memu imieniu, mówi Pan Zastępów, to rzucę na was przekleństwo i przeklnę wasze błogosławieństwo, a przeklnę je dlatego, że sobie nic nie bierzecie do serca. (Ml 2,1)
U Malachiasza pojawia się także koncepcja dnia Pańskiego, kiedy Bóg rozdzieli nagrody i kary (Ml 3,13-21).
Jednym z kluczowych proroctw Malchiasza, o ile nie najważniejszym, jest zapowiedź Jana Chrzciciela jako poprzednika Mesjasza (w tekście słowo anioł oznacza tyle, co wysłannik) oraz zapowiedź samego Mesjasza, określanego jako Anioł Przymierza:
Oto Ja wyślę anioła mego, aby przygotował drogę przede Mną, a potem nagle przybędzie do swej świątyni Pan, którego wy oczekujecie, i Anioł Przymierza, którego pragniecie. Oto nadejdzie, mówi Pan Zastępów. (Ml 3, 1)
Jezus jest również zapowiedziany jako „słońce sprawiedliwości” (Ml 3,30). Ze względu na obfitość proroctw dotyczących Mesjasza, Malachiasz jest cytowany w Nowym Testamencie pięciokrotnie (Mt 11,10; Mk 1,2; Łk 1,17; Łk 7,27; Rz 9,13).