Prorok Habakuk znany jest wyłącznie jako autor księgi; nic nie wiadomo o jego życiu oraz pochodzeniu. W Księdze Daniela występuje prorok o takim samym imieniu (Dn 14,32), jednak nie należy utożsamiać obu postaci ze sobą. Habakuk był prorokiem współczesnym Jeremiaszowi; jego działalność datuje się na lata 605-597 przed Chr. Zapowiada on najazd Chaldejczyków na Judę.
Księga składa się z trzech rozdziałów. Rozdziały 1-2 to dialog pomiędzy Habakukiem, a Bogiem (podobnie jak u Hioba). Prorok wygłasza dwie skargi, Bóg mu odpowiada. Z kolei rozdział 3 to modlitwa błagalna do Jahwe za naród, przyjmująca formę psalmu.
W swoich lamentacjach Prorok skarży się na nieprawość i ucisk panujący wewnątrz kraju:
Tak więc straciła Tora moc swoją, sprawiedliwego sądu już nie ma; bezbożny bowiem gnębi uczciwego, dlatego wyrok sądowy ulega wypaczeniu. (Ha 2,4)
Bóg w odpowiedzi oznajmia, że powoła Chaldejczyków (chodzi o państwo babilońskie), których najazd na Judę będzie karą za tyranię i niesprawiedliwość rządzących.Jahwe zapewnia jednak:
Oto zginie ten, co jest ducha nieprawego, a sprawiedliwy żyć będzie dzięki swej wierności. (Ha 2,4)
Zdanie to było cytowane w listach przez św. Pawła i miało niewątpliwy wpływ na jego naukę o usprawiedliwieniu i zbawczej roli wiary.
Dalsza część rozdziału 2 to tzw. wielokrotne „biada”, czyli przestrogi dla Izraelitów, które mówiły jak nie należy się zachowywać i czego robić nie wolno. W tej części Habakuk np. potępia bałwochwalstwo:
Cóż może posąg, który rzeźbiarz czyni, obraz z metalu, fałszywa wyrocznia - że w nich to twórca nadzieję pokłada, gdy wykonuje swoje nieme bogi? (Ha 2,19)
Niemniej sama księga, pomimo proroctwa zagłady, ma charakter pocieszający. Najazd wroga jawi się jako konieczność, gdyż jest potrzebny do odnowy kraju. Jahwe nie opuszcza swojego narodu. Izrael jest nazywany w Księdze „pomazańcem” Boga, który ostatecznie zostanie wybawiony.