Francuska literatura międzywojenna

Francja wyszła z I wojny światowej jako kraj zwycięski i z pewnością nastrój ten znalazł odzwierciedlenie w jej literaturze. Francja stała się bowiem na nowo wielką ojczyzną artystów z całego świata. To tu zrodziło się większość najważniejszych awangardowych kierunków epoki, jak kubizm Pabla Picasso i Georgesa Braque czy surrealizm. Zarówno na gruncie francuskiej prozy, jak i poezji mamy do czynienia ze zjawiskami wybitnymi.

Poezja

Wielką poezję tego okresu reprezentuje w pierwszej kolejności Guillaume Apollinaire. Jego słynne tomy „Alkohole” i „Kaligramy” to dzieła nowatorskie, w których artysta konstruuje nowy rodzaj języka poetyckiego, łączącego tekst i grafię w jedną, znaczącą całość. Inni francuscy poeci awangardowi, którzy wywarli duży wpływ na rozwój poezji XX wieku, to Blaise Cendrars („Wielkanoc w Nowym Jorku”, „Proza transsyberyjskiej kolei”), Max Jacob, Pierre Reverdy. W latach 20. wokół Andre Bretona powstaje natomiast grupa surrealistów. Każdy poeta wywodzący się z tego kierunku to twórca wybitny. Paul Eluard to wizjoner, poeta miłości, marzeń i piękna.

Równie wielkimi osobowościami są Louis Aragon („Wieśniak paryski”, „Dzwony Bazylei”), Philippe Saupault i Benjamin Peret, którzy inspirując się odkryciami psychoanalizy, wprowadzili do poezji wielki artystyczny eksperyment – pismo automatyczne, polegające na kreowaniu artystycznych obrazów bez udziału świadomości. W większości wywodzili się oni z grupy dadaistów, podobnie jak Jean Cocteau, autor np. poematu „Tomasz oszust”. Nie można oczywiście zapominać również o Paulu Valery, wielkim francuskim klasycyście („Młoda parka”, „Charmes”, „Dusza i taniec”).

Proza

Równie ważne zjawiska pojawiły się w obrębie francuskiej prozy Dwudziestolecia. W okresie tym swój wielki cykl powieściowy kontynuuje Marcel Proust. „W poszukiwaniu straconego czasu” to niezwykła opowieść, w której czas staje się czwartym wymiarem, a wspomnienia urastają do rangi niemal realnej egzystencji. Proust we Francji, podobnie jak Joyce w literaturze irlandzkiej, był wielkim nowatorem, wykorzystującym technikę strumienia świadomości. Ostatnia część cyklu ukazała się w 1927 roku (już po śmierci autora).

Do pisarzy starszego pokolenia należał również Andre Gide, tworzący mroczne, niemal demoniczne utwory takie, jak „Lochy Watykanu”, „Symfonia pastoralna” czy powieści o tematyce homoseksualnej („Fałszerze”). Nieco młodszymi pisarzami tworzącymi wielotomowe powieści, najczęściej sagi rodzinne, byli Georges Duhamel („Życie Salavina”, „Kronika rodu Pasquier”), Roger Martin du Gard („Rodzina Thibault”), Romain Rolland („Dusza zaczarowana”). Francuscy pisarze najmłodszej generacji dwudziestolecia międzywojennego to natomiast Georges Bernanos, Francois Mauriac i Henry de Montherlant.

Warto również pamiętać o twórcach takich, jak Henri Barbusse („Ogień”), Raymond Radiguet („Opętanie”), Paul Cazin („Humanista na wojnie), Louis Ferdinad Celine („Podróż do kresu nocy”). Jednym z najważniejszych pisarzy był tu Andre Malraux, który tworzył wielkie epickie panoramy inspirowane egzotycznymi kulturami, a które jednocześnie udowadniały tezę Spenglera o zmierzchu cywilizacji zachodu. Szczególne niszczącym czynnikiem miały się zaś okazać uwarunkowania polityczne. Najsłynniejszą jego powieścią było „Kuszenie Zachodu” (wcześniej natomiast wydał interesujących „Zdobywców” i „Dolę człowieczą”). 

Polecamy również:

  • Niemiecka literatura międzywojenna - ogólna charakterystyka

    Niemcy to jeden z najprężniejszych ośrodków kulturalnych dwudziestolecia międzywojennego, a jednocześnie nieco odmienny od pozostałej części Europy kraj. To Niemcy były bowiem głównym przegranym I wojny światowej, zostały również obciążone jej poważnymi konsekwencjami, np. koniecznością spłaty... Więcej »

  • Angielska literatura międzywojenna

    Literatura angielska w okresie międzywojennym przedstawia się niezwykle interesująco. Pojawiły się tu wybitne indywidualności, które wyznaczyły następnie najważniejsze kierunki rozwoju zwłaszcza w dziedzinie prozy XX wieku. Więcej »

  • Rosyjska literatura międzywojenna

    Interesujące zjawiska w literaturze rosyjskiej pojawiły się jednak jeszcze przed I wojną światową, trzeba bowiem pamiętać, że Rosja to obok Włoch, najważniejsza kolebka futuryzmu. Dzielił się on na dwie podstawowe odmiany: egofuturyzm (Władimir Szerszeniewicz, Igor Siewierianin) i kubofuturyzm. Więcej »

  • Amerykańska literatura międzywojenna

    Stany Zjednoczone w latach 20. osiągnęły pozycję pierwszej gospodarki świata i stanowiły symbol ziemskiego raju, w centrum którego znajdowała się fabryka snów, czyli Hollywood. Dopiero lata wielkiego kryzysu zatrzymały szalony pęd amerykańskiego marzenia, co jednocześnie zbiegło się z dojściem Hitlera... Więcej »

  • Czeska literatura międzywojenna

    Jeżeli chodzi zaś o samą literaturę czeską w dwudziestoleciu, bez wątpienia najważniejszym pisarzem tego okresu był Jaroslav Hasek. Jego znakomity cykl powieściowy „Przygody dobrego wojaka Szwejka podczas wojny światowej” (1921 – 1923) to proza satyryczno-komiczna ukazująca w gruncie rzeczy... Więcej »

Komentarze (0)
Wynik działania 4 + 5 =
Ostatnio komentowane
nie wiem po co takie łatwe działanie
• 2025-02-04 15:03:23
W planie wydarzeń punkt 1 i 2 powinny być zamienione miejscami.
• 2025-01-29 19:30:27
Jest tu zawarte wiele niezbędnych oraz interesujących informacji o twórcy i artyście jakim...
• 2025-01-26 10:13:01
To ja ola
• 2025-01-20 14:10:30
bardzo się przyda na ściągi na kartkówki
• 2025-01-16 13:41:59