„Wybrzmiała epoka Chopina”
Międzynarodowy Konkurs Chopinowski na Instrumentach Historycznych to projekt Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina zrealizowany dla uczczenia stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości. Organizatorom przyświecały dwa cele. Po pierwsze, chodziło o to, by wyłonić nowe muzyczne osobowości. Ponadto, jak czytamy na stronie Instytutu, „zbliżenie do oryginalnej barwy i mechaniki instrumentów, jakimi dysponował kompozytor, pozwala uchwycić niepowtarzalną specyfikę muzyki Chopina, z jej unikatową artykulacją i harmoniką, w dużej mierze zatracaną w interpretacjach na instrumentach współczesnych”.
14 września w Sali Koncertowej warszawskiej Filharmonii Narodowej zorganizowano koncert laureatów. Zgormadzona publiczność, widzowie TVP1 oraz słuchacze Polskiego Radia mogli usłyszeć interpretacje mazurków, polonezów oraz koncertu fortepianowego Chopina w wykonaniu Tomasza Rittera (zwycięzcy), Naruhiko Kawaguchi, Aleksandry Świgut (2. nagroda ex æquo) oraz Krzysztofa Książka (laureata 3. miejsca). Młodym pianistom towarzyszyła Orkiestra XVIII wieku pod batutą maestro Grzegorza Nowaka.
Pierwsza (oficjalna) część koncertu trwała dość długo – godzinę. Prowadzący prezentował kolejno członków komisji konkursowej i laureatów. Zgromadzeni wysłuchali treści listu prezydenta RP odczytanego przez ministra Wojciecha Kolarskiego. Przemówienie wygłosił minister kultury i dziedzictwa narodowego, Piotr Gliński. Na koniec głos zabrał Artur Szklener, dyrektor konkursu, po czym wręczone zostały nagrody – regulaminowe i pozaregulaminowe. Ze względu na zagranicznych gości każde słowo było tłumaczone na język angielski, co w konkretny sposób wpłynęło na wydłużenie tej części spotkania.
Warto jednak było czekać na część koncertową. Popis wirtuozerii pianistów był prawdziwą ucztą dla ucha, szczególnie że ci młodzi artyści, interpretując utwory Chopina, wykazali się znajomością stylistyki epoki, kontekstu historycznego oraz możliwości brzmieniowych fortepianów – Pleyela z 1842r. i Erarda z 1837 r. Dojrzały sposób gry pozwolił słuchaczom na chwilę cofnąć się w czasie. Fantastyczna akustyka sali koncertowej tylko potęgowała muzyczne doznania, budując niesamowity klimat koncertu.
Kolejno swoje umiejętności prezentowali soliści, ale dopiero występ z towarzyszeniem orkiestry porwał publiczność. Koncert fortepianowy f-moll op. 21 Chopina wybrzmiał z całą mocą. Pierwszy pokaz tematów nastąpił w orkiestrze, a gdy nagle zamilkła, Aleksandra Świgut efektownie wydobyła z instrumentu łagodne tony, by następnie przejść w wyraźne, entuzjastyczne dźwięki. Wspaniale wypadło melancholijne larghetto wykonane przez Rittera w obecności milczącej orkiestry. Uznanie publiczności zdobyło niesamowite, mocne, żywiołowe, taneczne allegro vivace w dialogu fortepianu z orkiestrą. Zasłużenie doskonały występ Naruhiko Kawaguchi nagrodzony został gromkimi brawami.
Pozostaje mieć nadzieję, że zaplanowana na 2023 rok druga edycja konkursu utrzyma wysoki poziom i dostarczy słuchaczom kolejnych muzycznych wzruszeń.