Co to jest esej – definicja
Esej to wypowiedź z pogranicza literatury, rodzaj krótkiej rozprawy naukowej, ale wykorzystującej środki charakterystyczne dla prozy poetyckiej, takie jak skojarzenia, paradoksy, dygresje, cytaty, słownictwo nacechowane emocjonalnie. Prezentuje punkt widzenia piszącego na wybrany temat (esej publicystyczny, naukowy, filozoficzny, krytyczny).
Cechy i zasady tworzenia
Esej jest subiektywną formą wypowiedzi – w toku rozważań należy prezentować własny punkt widzenia.
Celem piszącego jest nie tylko przedstawienie faktów, ale i przykucie uwagi czytelnika, zaskoczenie go. Autor powinien zadbać o kunsztowny styl świadczący o wiedzy i elokwencji. Wykorzystać może środki literackiej ekspresji (ironię, metaforę, wyolbrzymienie, peryfrazę, powtórzenie itd.), aforyzmy, cytaty, dygresje.
Budowa i schemat
Esej odznacza się luźną kompozycją i stosunkowo niewielką objętością. Zasadniczo ma budowę trójdzielną, ale przy zachowaniu swobody w prezentowaniu treści.
1. Wstęp prezentuje kontekst całej wypowiedzi – może zawierać spostrzeżenia na temat wydarzenia (politycznego, naukowego, sportowego – wachlarz tematów jest szeroki) lub tekstu kultury (książki, spektaklu,