Co to jest debata – definicja
Debata to rodzaj poważnej dyskusji prowadzonej w szerszym gronie. Jej celem jest wypracowanie wspólnego stanowiska, znalezienie najlepszego rozwiązania omawianej kwestii.
Cechy i zasady tworzenia
Wypowiedź (w 1. osobie) powinna być jasna, konkretna, zwięzła. Aby przekonać słuchaczy o słuszności swojego stanowiska, należy przedstawić trafne, rzeczowe argumenty, ściśle związane z tematem wypowiedzi. Należy zrezygnować z wszelkich dygresji. Warto odwoływać się i do własnych przeżyć, doświadczeń, i wyników cudzych badań. W wypowiedzi można ustosunkować się do poglądów przedstawionych przez przedmówców, podkreślając ich słuszność lub dyskutując z nimi.
Styl wypowiedzi należy dostosować do poziomu rozmówcy, zawsze jednak dbając o poprawność językową oraz logiczny układ prezentowanych treści. Sformułowania według mnie, sądzę, jestem przekonany, myślę, że umożliwią podkreślenie własnego punktu widzenia. Aby dać wyraz pewności siebie i swoich racji, można w tok wypowiedzi wprowadzić następujące słownictwo: bez wątpienia, na pewno, niewątpliwie, niepodważalnie, niechybnie.
W debacie obowiązuje kultura słowa. Należy zrezygnować ze sformułowań obraźliwych, inwektyw, złośliwych aluzji, krzywdzących stereotypów. Uczestnicy winni okazywać szacunek swoim rozmówcom i ich poglądom. Kultura dyskusji wymaga uważnego słuchania cudzych racji. Nie należy przerywać mówiącemu, wchodzić mu w słowo. Niedopuszczalna jest także manipulacja, przekłamywanie faktów.
Budowa i schemat
1. Przedstawienie własnego stanowiska, punktu widzenia.
2. Przedstawienie argumentów na poparcie zaprezentowanych racji.
3. Przytoczenie przykładów ilustrujących omawiane kwestie.
4. Sformułowanie konkluzji w celu podkreślenia własnego stanowiska.