Co to jest notatka – definicja
Notatka to krótki tekst o charakterze informacyjnym zawierający istotne wg autora spostrzeżenia. Informacje przedstawione są w sposób skrótowy, często – porządkujący. Notatka umożliwia zapamiętanie istotnych kwestii.
Cechy i zasady tworzenia
Tekst charakteryzuje maksymalna zwięzłość, oszczędność słowa. Zadaniem autora jest zatem selekcja informacji przy jednoczesnej trosce o rzeczowość i przejrzystość notowanych danych. Preferowane są równoważniki zdań, bezosobowe formy czasownika, skróty, wyliczenia, czyli wszystkie te elementy, które warunkują lakoniczny styl wypowiedzi.
Budowa i schemat
Notatka może przybrać różne formy.
1. Hasło słownikowe
epitet – środek styl., figura retoryczna, uwypukla cechę, często wyrażony przymiotnikiem (ładne kwiatki)
2. Tabela
Środek styl. Przykład
epitet ładne kwiatki
porównanie wesoły jak skowronek
hiperbola morze łez
3. Wykres lub schemat
epitet porównanie
ładne kwiatki wesoły jak skowronek
4. Wyliczenie w punktach, plan
Środki styl.:
a. epitety – ładne kwiatki,
b. porównania – wesoły jak skowronek,
c. hiperbole – morze łez.
5. Streszczenie
6. Luźne zapiski
7. Mapa myśli
Przydatne zwroty i słownictwo
skróty – np. (na przykład) , jw. (jak wyżej), ww. (wyżej wymieniony), m.in. (miedzy innymi), tj. (to jest), itp. (i tym podobne), ok. (około), por. (porównaj), nr (numer), ew. (ewentualnie), tzn. (to znaczy), a. (albo), hist. (historyczny), pn. (północ, północny), pt. (pod tytułem, piątek)
Notatki graficzne i sposoby notowania
Notatki graficzne zapisywane są w postaci wykresu lub rysunku, co (według części naukowców) sprzyja procesowi zapamiętywania informacji. Operuje się tu nie tylko słowem, ale i kolorem, symbolem, różnymi elementami wizualnymi (linie, okienka), planuje się architekturę wypowiedzi. Treści prezentować można linearnie, z użyciem strzałek, piętrowo, w blokach lub bez określonego systemu, jeśli nie ma znaczenia kolejność ich odczytywania.
Notatka graficzna może przyjąć formę diagramu, wykresu, tabeli, łańcuszka (pojęcie - pojęcie - pojęcie), drzewka, mapy myśli.
W przypadku dwóch ostatnich rodzajów notatek (szczególnie - mapy myśli) w miejscu centralnym umieszcza się pojęcie kluczowe, a od niego prowadzi linie, strzałki do haseł bardziej szczegółowych. Im więcej informacji, tym więcej rozgałęzień. Uporządkowaniu danych oraz uwypukleniu powiązań miedzy nimi sprzyja zastosowanie numeracji.
Notatka prasowa
Notatka prasowa to gatunek publicystyczny, tekst poświęcony jakiemuś wydarzeniu (np. wynikom wyborów, wypadkowi samochodowemu, przetargowi, festynowi miejski, koncertowi, wizycie zagranicznego gościa w kraju – wachlarz tematów jest niezwykle szeroki). W sposób syntetyczny i obiektywny przedstawia podstawowe informacje na wybrany temat. Posługuje się prostym, jasnym językiem, krótkimi zdaniami, rezygnując ze słownictwa nacechowanego emocjonalnie czy specjalistycznego. Autor może oddać głos specjaliście, wykorzystując np. cytat (pamiętać trzeba o konieczności określenia źródła). Notatkę prasową należy opatrzyć tytułem. Powinna informować o tym, co się wydarzyło, gdzie, kiedy, z czyim udziałem i z jakim skutkiem.
Przykładowa notatka – wzór - żołnierze wyklęci