Co to jest interpretacja - definicja
Interpretacja jest następstwem analizy, to próba odczytania tekstu, poszukiwanie nadrzędnych znaczeń, ukrytych sensów.
Cechy i zasady tworzenia
Prawidłowo przeprowadzony proces interpretacyjny opiera się wyłącznie na przesłankach wynikających z utworu – teza interpretacyjna musi dać się uargumentować odniesieniami do tekstu, nie może być z nim sprzeczna. Poza tym dotyczyć musi całości utworu, nie może być fragmentaryczna.
Ważną rolę, obok wiedzy teoretycznej i doświadczenia interpretacyjnego, odgrywa intuicja – pomocne w pracy może być bowiem pierwsze ważnienie po lekturze, pierwsze nasuwające się skojarzenie. Innym razem konieczne będzie kilkukrotne przyjrzenie się analizowanemu obiektowi.
Budowa i schemat
1. Sformułowanie tezy/hipotezy interpretacyjnej, czyli wyrażenie nadrzędnego sensu utworu, przedstawienie propozycji odczytania go.
2. Przedstawienie argumentów (bądź argumentów i kontrargumentów) na poparcie sformułowanej tezy/hipotezy, mających potwierdzenie w tekście utworu lub/i kontekstach (np. biograficznym, filozoficznym). Na tym etapie wykorzystuje się ustalenia wynikające z analizy utworu.
3. Przedstawienie wniosków.
Wypowiedź może być też zbudowana w porządku nielinearnym, tj. zgodnie z nasuwającymi się piszącemu skojarzeniami. W każdym przypadku należy zadbać o funkcjonalność segmentacji tekstu, czyli tak wyodrębnić kolejne jego fragmenty (językowo i graficznie – akapitami), by były one ściśle powiązane z porządkiem argumentacji.
Przydatne zwroty i słownictwo
interpretacja wiersza
podmiot liryczny, bohater liryczny, sytuacja liryczna, liryka bezpośrednia / pośrednia / inwokacyjna / podmiotu zbiorowego
rodzaj wiersza – stroficzny, stychiczny, biały, sylabiczny, sylabotoniczny, toniczny, wolny
typ liryki – miłosna, refleksyjna, apelu, religijna, filozoficzna
gatunki literackie – fraszka, pieśń, oda, hymn, pieśń, elegia, limeryk, psalm, sielanka, sonet, tren
budowa – wers, strofa, rym, rytm, średniówka
środki stylistyczne – apostrofa, anafora, animizacja, elipsa, epitet, eufemizm, hiperbola, metafora, metonimia, oksymoron, onomatopeja, personifikacja, peryfraza, porównanie, przerzutnia, pytanie retoryczne, symbol
interpretacja utworu epickiego
świat przedstawiony – proza, narrator, narracja pierwszoosobowa/trzecioosobowa, bohater pierwszoplanowy / drugoplanowy / epizodyczny / zbiorowy, czas akcji, miejsce akcji, zdarzenie, wątek, fabuła
formy wypowiedzi – dialog, opis, charakterystyka, opowiadanie, powieść, nowela, baśń, legenda, pamiętnik, reportaż, charakterystyka
interpretacja obrazu
barwy, kompozycja, perspektywa, przestrzeń, światłocień, kontrast
gatunek malarski – abstrakcja, akt, scena batalistyczna, martwa natura, portret/autoportret, scena biblijna, weduta, pejzaż, marina, scena rodzajowa, malarstwo symboliczne
technika wykonania – akwarela, pastele, olej na płótnie, olej na desce, kolaż, malunek na szkle, fresk, rysunek, rycina, gwasz, szkic, linoryt, miedzioryt
stosunki przestrzenne – na pierwszym planie, na drugim planie, w tle, w głębi, u góry, z przodu, po lewej, po prawej, u góry, w centrum, po obu stronach, wyżej, niżej, w rogu
Interpretacja a analiza
Analiza i interpretacja to dwa etapy pracy z tekstem, dzięki którym można odczytać jego sens. Analiza zazwyczaj jest punktem wyjścia do czynności interpretacyjnych. Wyodrębnienie i nazwanie elementów tekstu w toku analizy umożliwi odczytanie ich znaczeń, czyli interpretację.
Interpretacja utworu literackiego
Celem interpretacji utworu literackiego jest dotarcie do jego sensu. Aby osiągnąć ten cel, należy wykorzystać dane zebrane w toku analizy. Zbadanie
