Biografia
Ernest Rutherford urodził się w 1871 roku w Spring Grove w Nowej Zelandii. Jego ojciec był z pochodzenia Szkotem, który wyemigrował w dzieciństwie wraz z rodziną do Nowej Zelandii. Pracował jako kołodziej. Z kolei matka była nauczycielką, z pochodzenia Angielką.
Młody Rutherford uczył się w Nelson College, a następnie po otrzymaniu stypendium studiował matematykę i fizykę w Canterbury College. W 1894 roku uzyskał stypendium i wyjechał do Wielkiej Brytanii, gdzie robił badania w Laboratorium Cavendisha w Cambridge pod kierunkiem Josepha Johna Thomsona.
W 1898 roku rozpoczął pracę jako wykładowca na Uniwersytecie McGill w Montrealu w Kanadzie. W 1900 roku ożenił się z Mary Georginą Newton, z którą miał jedną córkę Eileen. W 1907 roku wrócił do Anglii, ponieważ dostał propozycję objęcia stanowiska profesora fizyki na Uniwersytecie w Manchesterze po Arthurze Schusterze. To właśnie tam dokonał swojego największego odkrycia, za które w 1908 roku został uhonorowany Nagrodą Nobla w dziedzinie fizyki.
![]() |
Ernest Rutherford |
Od 1919 roku pełnił funkcję dyrektora Laboratorium Cavendisha w Cambridge. W czasie, gdy piastował to stanowisko aż trzech jego uczniów otrzymało Nagrodę Nobla: James Chadwick, John Cockroft oraz Ernest Thomas Sinton Walton. W 1914 roku Rutheford otrzymał tytuł szlachecki. Był prezesem Royal Society.
Lubił grać w golfa i interesował się motoryzacją. Zmarł w Cambridge w 1937 roku z powodu komplikacji po uwięźnięciu przepukliny brzusznej. Został pochowany w Kolegiacie św. Piotra w Westminsterze obok Isaaca Newtona i Lorda Kelvina.
Dokonania
Ernest Rutherford zapisał się w historii współczesnej fizyki dzięki odkryciom związanym z budową i funkcjonowaniem atomu. Jego najwybitniejszym dokonaniem było zbadanie rozpadu pierwiastków promieniotwórczych oraz doświadczalne wykrycie jądra atomowego. Rutherford jako pierwszy opisał naturę promieniowania radioaktywnego i podzielił je na promieniowanie o ładunku dodatnim (alfa) i ujemnym (beta).
Fizyk wykorzystał cząsteczki alfa w swoim słynnym eksperymencie, który przeprowadził wraz ze swoimi studentami w Manchesterze w 1907 roku. Polegał on mianowicie na bombardowaniu atomu cząstkami alfa przy użyciu złotej folii. Dzięki temu udało się udowodnić, że atom nie jest niepodzielny, jak wcześniej sądzono. Wykazano bowiem istnienie jądra atomowego, obliczono jego masę, co w dalszej kolejności doprowadziło do stworzenia pierwszego modelu atomu. Ponadto Rutherfordowi udało mu się dokonać przemiany atomu azotu w tlen.