Biografia
Klaudiusz Ptolemeusz urodził się około 100 roku n.e. w Tebaidzie w Górnym Egipcie. Istniejące przekazy na temat jego biografii mają charakter półlegendarny. Prawdopodobnie Ptolemeusz był obywatelem rzymskim, z pochodzenia Grekiem.
Uczył się w Aleksandrii i tam też prowadził badania. Jego nauczycielem był Teon ze Smyrny. Ptolemeusz z pewnością znał prace Arystotelesa, Meneleaosa z Aleksandrii, Hipparchosa z Nikei i Posejdona z Rodos. Zmarł około 168 roku n.e.
Dokonania
Ptolemeusz był astronomem, matematykiem, geografem. Jego obserwacje i ustalenia na temat kosmosu na kilkanaście wieków zdominowały naukę dotyczącą budowy wszechświata. Uczony ten stworzył teorię geocentryczną, a więc uważał, że Ziemia znajduje się w centrum wszechświata, wokół niej zaś krążą na ośmiu referentach (większych kołach) Słońce, księżyc i gwiazdy oraz planety poruszające się na epicyklach (mniejszych kręgach).
Klaudiusz Ptolemeusz |
Kolejność ciał niebieskich począwszy od najbliższego względem Ziemi zakładała, że znajdują się one w porządku: Księżyc, Merkury, Wenus, Słońce, Mars, Jowisz, Saturn. W swojej pracy uczony umieścił katalog ponad tysiąca gwiazd i klikudziesięciu gwiazdozbiorów.
Uczony zajmował się również astrologią. Swoje twierdzenia z zakresu tych dziedzin zawarł w dziełach „Mathematike syntaxis” zwanego „Almagest” i „Apotelesmatika”. Geocentryzm Ptolemeusza zakwestionował dopiero Mikołaj Kopernik w XVI wieku.
Pomimo że teoria astronoma była błędna, zasługą badacza było stworzenie spójnego systemu astronomicznego, a przede wszystkim próby obliczenia pozycji określonych ciał niebieskich. Pozostawił po sobie specjalnie opracowane tablice astronomiczne.
Ponadto interesował się matematyką, opracował twierdzenie opisujące czworokąt wpisany w okrąg. Próbował również oszacować liczbę n, niewymierną liczbę przestępną.
Bardzo istotna była także „Geografia” Ptolemeusza, czyli praca, w której uczony chciał stworzyć mapę znanego mu świata. Opierał się w tych badaniach na mapach wojskowych i relacjach kupców. Na swoich mapach umieścił około 3000 miejscowości, w tym znajdujących się na terenach dzisiejszej Polski. Ptolemeusz wprowadził pojęcie szerokości geograficznej.
Pozostawił po sobie również traktat „Optyka” dotyczący zjawisk optycznych, światła, koloru czy odbicia. Ptolemeusz zajmował się również teorią muzyki.