Maria Skłodowska-Curie – biografia i dokonania

Maria Skłodowska-Curie
Maria Skłodowska-Curie (ok.1920)

Dzieciństwo

Maria Skłodowska-Curie urodziła się w 1867 roku w Warszawie w rodzinie inteligenckiej. Jej ojciec był nauczycielem oraz dyrektorem dwóch gimnazjów męskich. Matka badaczki prowadziła natomiast pensję dla dziewcząt. Skłodowska wcześnie straciła matkę, a jej wychowaniem zajmował się ojciec. Miała czworo rodzeństwa. Uczyła się na pensji oraz w Żeńskim Gimnazjum Rządowym. Pod wpływem nauczycielki Bronisławy Piaseckiej Skłodowska zapisała się na tajny Uniwersytet Latający.

Młodość

Przez kilka lat pracowała jako guwernantka w dworach ziemiańskich. W tym czasie przeżyła nieszczęśliwą miłość do Kazimierza Żorawskiego, którego rodzice ze względu na swoją wysoką pozycję społeczną sprzeciwili się małżeństwu syna z ubogą nauczycielką. Skłodowska uczęszczała na wykłady w Laboratorium Przemysłu i Rolnictwa. W 1891 roku badaczka wyjechała do Paryża na zaproszenie swojej siostry Bronisławy, która mieszkała tam wraz z mężem.

We Francji Skłodowska zaczęła studiować matematykę i fizykę na Sorbonie. Po uzyskaniu licencjatu dzięki pomocy Gabriela Lippmana otrzymała stypendium naukowe na badania stali. W 1895 roku badaczka wyszła za mąż za młodego naukowca Piotra Curie. Miała z nim trzy córki, z których jedna zmarła wkrótce po narodzinach.

Nagrody Nobla

Po uzyskaniu tytułu magistra Skłodowska podjęła badania nad promieniotwórczością odkrytą przez Henri’ego Becquerela. Wkrótce do prowadzonych przez nią prac dołączył jej mąż. W 1903 roku za odkrycia dwóch nowych pierwiastków promieniotwórczych: radu i polonu uczeni zostali odznaczeni Nagrodą Nobla. W 1906 roku Piotr Curie zginął w wypadku. W tym samym roku Skłodowska objęła po mężu katedrę fizyki na Sorbonie. Pomimo dalszej pracy naukowej, ogromnych sukcesów w tej dziedzinie i wielu prestiżowych odznaczeń odrzucono jej kandydaturę do Francuskiej Akademii Nauk.

Tuż przed przyznaniem jej drugiej Nagrody Nobla (tym razem z dziedziny chemii) wybuchł skandal towarzyski – ujawniono romans Skłodowskiej ze znanym fizykiem, Paulem Langevinem, który był żonaty. Badaczka stała się obiektem niewybrednych komentarzy prasy bulwarowej. Kiedy 7 listopada 1911 roku przyznano jej Nagrodę Nobla za wyizolowanie metalicznego radu, zasugerowano Skłodowskiej, by nie pojawiała się osobiście w Sztokholmie, żeby ją odebrać. Były to bowiem czasy, kiedy kobieta-naukowiec budziła ogromną konsternację w zdominowanym przez mężczyzn świecie nauki.

Dokonania Skłodowskiej-Curie

Obecnie Skłodowska jest uważana za ikonę feminizmu ze względu na swoją niezłomną postawę i odwagę w zwalczaniu płciowych stereotypów, chociaż ona sama nie utożsamiała się z powstającym wówczas ruchem emancypantek. Niewątpliwie była jednak pierwszą kobietą-profesorem na paryskiej Sorbonie, pierwszą laureatką Nagrody Nobla z chemii i fizyki i jedyną kobietą odznaczoną tym wyróżnieniem w dwóch różnych dziedzinach.

Z inicjatywy Skłodowskiej w 1914 roku powstał Instytut Radowy, bardzo ważny ośrodek badawczy. Po I wojnie światowej badaczka wyjechała wraz z córkami do Stanów Zjednoczonych, gdzie udało jej się zebrać fundusze na dalsze badania dla Instytutu Radowego, a przede wszystkim finanse na zakup radu. W 1932 roku wraz z siostrą Bronisławą otworzyła w Warszawie szpital, obecnie Centrum Onkologii, któremu przekazała gram radu. Zmarła w Passy w 1934 roku z powodu choroby popromiennej oraz anemii złośliwej. Jej córka Ewa wraz z mężem Frederico Joliotem otrzymała w 1935 roku Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii za odkrycie sztucznej radioaktywności.

Odkrycia Skłodowskiej-Curie miały rewolucyjne znacznie nie tylko dla fizyki, ale także medycyny. Rad znalazł bowiem zastosowanie w terapii nowotworów złośliwych.

Polecamy również:

  • Ampere – biografia i dokonania

    Andre Marie Ampere urodził się w 1775 r. w Lyonie, we Francji. Jego życie przypadło na niezwykle burzliwy okres w historii. Ampere był bowiem świadkiem wielkiej rewolucji francuskiej, objęcia władzy przez Napoleona, jego potęgi i upadku. Więcej »

  • Archimedes – biografia i dokonania

    Archimedes urodził się około 287 roku p.n.e. w Syrakuzach, w starożytnej Grecji, na terenie dzisiejszych Włoch. Pochodził z rodziny uczonych. Jego ojciec Fidiasz był astronomem. Archimedes uczył się między innymi w szkole Euklidesa w Aleksandrii. Jego wielkim mistrzem i autorytetem był Komon z Samos. Więcej »

  • Antoine Henri Becquerel – biografia i dokonania

    Antoine Henri Becquerel urodził się w 1852 roku w Paryżu. Pochodził z rodziny o długich tradycjach naukowych. Jego dziadek i ojciec byli fizykami, którzy zapisali się w historii nauki chlubnymi osiągnięciami. Więcej »

  • Niels Bohr – biografia i dokonania

    Niels Henrik David Bohr urodził się w 1885 r. w Kopenhadze w Danii. Pochodził z zamożnej rodziny o tradycjach naukowych. Jego ojciec był profesorem fizjologii na Uniwersytecie w Kopenhadze. Więcej »

  • Ludwig Eduard Boltzmann – biografia i dokonania

    Ludwig Eduard Boltzmann urodził się w 1844 roku w Wiedniu. Jego dziadek przeniósł się z Berlina do Wiednia. Fizyk odebrał staranną edukację domową, a potem uczył się w liceum w Linz. Studiował fizykę na Uniwersytecie w Wiedniu, gdzie  następnie pracował jako asystent Josefa Stefana. Więcej »

Komentarze (3)
Wynik działania 2 + 2 =
lolz
2021-04-10 13:24:34
dziekiiii
xd
2020-12-04 07:34:39
dzk byku
oskar
2019-04-01 17:03:26
był mi potrzebny
Ostatnio komentowane
Głupota w tekście! Janusz i Agnieszka się nie związali, bo byli bardzo bliskim kuzynos...
• 2024-10-27 17:40:49
Super
• 2024-10-21 17:09:20
Bardzo trudne.
• 2024-10-21 13:31:17
Dziękuję za krótką acz treściwą syntezę :)
• 2024-09-24 21:14:03
Dodajmy, że było to również ostatnie powstanie wendyjskie (słowiańskie) na terenie N...
• 2024-09-04 21:32:33