Geneza i gatunek
Liryki lozańskie to zbiór utworów poetyckich, które powstały podczas pobytu Adama Mickiewicza w Lozannie w Szwajcarii. W tym okresie poeta niszczył większość napisanych przez siebie utworów, a Liryki lozańskie zostały odnalezione w ocalałych po śmierci wieszcza papierach. Utwory powstawały w latach 1839-1840. Tytuł został nadany przez wydawców zbioru. Największą uwagę przywiązuje się do czterech następujących utworów: Nad wodą wielką i czystą, Polały się łzy, Snuć miłość oraz Gdy mój trup.
Świadectwo przemian światopoglądowych
Utwory napisane w Lozannie uważa się za jedne z najbardziej dojrzałych w twórczości Mickiewicza. Wieszcz tworzył je po licznych doświadczeniach miłosnych, mniej lub bardziej udanych, patriotycznych przeżyciach i ogromnym i zróżnicowanym dorobku twórczym. Można powiedzieć, że poeta ocenia w Lirykach osobistą drogę życia i dokonania literackie. Do takiej interpretacji skłania również nastrój, w którym zostały utrzymane utwory. Są bowiem raczej smutne, przepełnione żalem i nostalgią czy nawet goryczą. Stanowią dość bolesny rozrachunek Mickiewicza z własną przeszłością.
Forma i styl
Wiersze wchodzące w skład zbioru cechuje prosta i nieskomplikowana forma, a język jest naturalny i szczery. Jest to zaskakujące, ponieważ materia, o której Liryki lozańskie traktują jest przecież dość głęboka i niejednoznaczna, czy wręcz trudna. Tym bardziej doceniamy Mickiewicza za jego umiejętność wyrażenia niełatwych doświadczeń w sposób klarowny i zrozumiały. Brak w tekście zbędnych dygresji czy wtrąceń.
Pomimo tej charakterystyki, utwory z Lozanny uznawane są za przejaw nowatorstwa w zakresie poetyki. Adam Mickiewicz skierował swoje pióro w stronę języka syntetycznego, porzucając swoje dotychczasowe przyzwyczajenia leksykalne i stylistyczne. Teksty są niezbyt obszerne, ale wypełnione po brzegi alegoriami, symbolami i metaforami, co czyni je niezwykle nasyconymi.