 |
| Zygmunt Krasiński |
Zygmunt Krasiński urodził się w 1812 r. w Paryżu. Pochodził z rodziny arystokratycznej. Jego matką była Maria z Radziwiłłów, natomiast ojcem Wincenty Krasiński, były generał napoleoński. Można powiedzieć, że zarówno losy biografii poety, jak i jego twórczości określiła relacja twórcy z ojcem. Postać ta pełniła bowiem kluczową rolę we wszystkich wyborach życiowych i artystycznych pisarza.
Generał Wincenty Krasiński był jednym z najbardziej znanych carskich lojalistów. Środowisko, w którym wyrastał młody Zygmunt przepełniał zatem duch antywolnościowy i wybitnie konserwatywny. Fakt ten spowodował, że poeta już od czasów studenckich na Uniwersytecie Warszawskim (wydział prawa) nieustannie popadał w konflikty ze swoimi kolegami. Emblematycznym wręcz przykładem tej sytuacji był moment, kiedy podczas patriotycznej demonstracji z okazji pogrzebu senatora Piotra Bielińskiego, w której brała udział niemal cała zbuntowana młodzież, na zajęciach uniwersyteckich pojawił się jedynie dwóch studentów, wśród nich zaś był Zygmunt Krasiński. Zachowanie poety spowodowało konflikt z Leonem Łubieńskim i relegowanie z uczelni w 1829 roku. Studia kontynuował następnie zgodnie ze wskazówkami ojca w Genewie.
Najbardziej wpływ Wincentego Krasińskiego na syna ujawnił się jednak w czasie powstania listopadowego. Wtedy na wyraźne życzenie ojca Zygmunt nie wziął udziału w walce. Poeta spędzał życie w nieustannych podróżach i rzadko bywał w kraju. Pretekstu do takiej aktywności dostarczał Krasińskiemu zły stan zdrowia. Cierpiał on na chorobę nerwową i miał kłopoty ze wzrokiem.
Poeta wdał się w dwa słynne romanse: z Joanną Bobrową i Delfiną Potocką. Ta druga stała się wielką miłością i natchnieniem poety (uczynił ją bohaterką „Przedświtu”). Jednak z powodu nacisku ojca, biorącego pod uwagę koligacje majątkowe, pisarz poślubił Elizę Branicką. Przez kilkanaście lat Krasiński nie mógł pogodzić się z rolą męża, ale w końcu zaakceptował ten stan. Uważa się, że związek ten niekorzystnie wpłynął na twórczość i światopogląd poety, zamykając go w ciasnym, konserwatywnym myśleniu. Efektem tego były na przykład ataki na Mickiewicza w „Trybunie Ludów”.
Jeżeli chodzi o osobowość Krasińskiego, jak zauważa Alina Witkowska, poeta najpełniej ze wszystkich romantyków wcielił w życie wzór dandysa, czyli jednostki ekscentrycznej, wyróżniającej się z tłumu poprzez strój, zachowanie, lekceważenie salonowych konwenansów. Poeta zmarł w wieku 47 lat, w 1859 roku w Paryżu. Pochowano go w Opinogórze koło Ciechanowa, gdzie znajduje się obecnie muzeum romantyzmu.