Termin alegoria wywodzi się z języka starogreckiego i oznacza ‘mówienie o czymś w przenośni, obrazowo’. Używany jest głównie w dziedzinie sztuk plastycznych i literatury i odnosi się do obrazu lub słowa przedstawiającego pojęcie, myśl lub ideę za pomocą obrazu o charakterze symbolicznym, niedosłownym.
W przeciwieństwie do symbolu, znaczenie alegorii jest jednoznaczne ponieważ jej odczytanie umożliwiają konkretne znaki rozpoznawcze, lub kompozycje słowno-obrazowe.
Alegorią może być np. motyw zawarty w dziele malarskim lub literackim – postać, bohater, zdarzenie, który oprócz znaczenia podstawowego, ma także znaczenie dodatkowe. Jedną z najpopularniejszych alegorii literackich jest przedstawienie życia jako żeglugi – podróży, która swoich schematem przypomina przebieg życia.
Często alegorie pojawiają się w bajkach. Pod postacią zwierząt lub baśniowych postaci kryją się cechy ludzkiego charakteru np. sowa oznacza mądrość, waga sprawiedliwość, osioł – tchórzostwo, a lis – spryt i przebiegłość.
