Apostrofa - definicja, zastosowanie

Definicja

Jest to figura retoryczna, polegająca na bezpośrednim zwrocie do osoby, bóstwa lub upersonifikowanej idei. Dominuje w niej styl podniosły, patetyczny. Zazwyczaj skierowana jest do przedmiotów, osób i zjawisk, które nie należą bezpośrednio do tematu utworu. Jej forma jest przeciwieństwem prostej mowy codziennej, użytkowej.

Występowanie i cechy

Apostrofę można spotkać w przemówieniach, utworach literackich, a także w poezji. Występowanie apostrofy jest najbardziej charakterystyczne dla ody.  Za pomocą patosu, który niesie ze sobą apostrofa, nadawca wywołuje silne wrażenia czytelnika.

Apostrofy bardzo często występują z utworach romantycznych np. u Adama Mickiewicza w Odzie do młodości, u Cypriana Kamila Norwida w Fortepianie Chopina czy u Juliusza Słowackiego w Grobie Agamemnona.

Apostrofa występuje również w retoryce – w tym wypadku jest to bezpośredni zwrot do mówcy, a adresatem jest osoba rzeczywiście istniejąca. Także tutaj wypowiedź formułowana jest w stylu podniosłym choć nie tak patetycznym jak w przypadku poezji. Co ważne, apostrofa retoryczną może być wypowiedź skierowana do osoby nieobecnej, jak i do słuchacza obecnego.

Szczególnym rodzajem apostrofy jest inwokacja – najczęściej umieszczana na początku utworu stanowi prośbę do muzy lub innego bóstwa z prośbą o natchnienie, ale także do określonego pojęcia abstrakcyjnego. Najsłynniejszym przykładem inwokacji w polskiej literaturze jest epos Pan Tadeusz Adama Mickiewicza.

Polecamy również:

  • Alegoria

    Termin alegoria wywodzi się z języka starogreckiego i oznacza ‘mówienie o czymś w przenośni, obrazowo’. Używany jest głównie w dziedzinie sztuk plastycznych i literatury i odnosi się do obrazu lub słowa przedstawiającego pojęcie, myśl lub ideę za pomocą obrazu o charakterze symbolicznym,... Więcej »

  • Aliteracja

    Aliteracją nazywamy powtórzenie jednakowych układów głoskowych na początkach kolejnych wersów lub wyrazów ze sobą sąsiadujących – jest to jeden ze sposobów instrumentacji głoskowej. Więcej »

  • Anafora

    To środek stylistyczny, polegający na celowym powtórzeniu tego samego słowa lub zwrotu na początku kolejnych części wypowiedzi. Mogą to być wersy, zdania albo kolejne strofy. Najczęściej występuje w poezji i sztuce oratorskiej. Więcej »

  • Animizacja

    naczej nazywana ożywieniem, jest środkiem stylistycznym, polegającym na nadaniu cech istot żywych przedmiotom nieożywionym. Uznajemy ją za odmianę metafory. Więcej »

  • Antonimy - definicja, zastosowanie

    Termin antonim pochodzi z języka greckiego i oznacza ‘przeciw imieniu’ (anti – „przeciw”, onoma – „imię”). Więcej »

Komentarze (3)
Wynik działania 1 + 3 =
Sivel
2021-10-10 12:29:27
Fajne
robin
2020-12-01 14:14:49
dzięki
Anna
2020-04-15 11:44:51
Dziękuję
  • Najnowsze
  • Losowe
Ostatnio komentowane
sdf
• 2023-12-09 16:26:23
eseba karai
• 2023-12-09 13:28:33
OOOO Pan Pan Paweł!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!...
• 2023-12-07 14:50:52
Słabo nie umiecie liczyć
• 2023-12-07 13:59:39
69
• 2023-12-05 21:17:13