Definicja i cechy
Jest to figura retoryczna i środek stylistyczny polegający na zestawieniu słów, które mają znaczenie przeciwstawne. Powstały w ten sposób związek wyrazowy zyskuje zupełnie nowy sens. Składa się najczęściej z rzeczownika i przymiotnika lub czasownika i przysłówka. Kluczem do zrozumienia oksymoronu jest metaforyczne przekształcenie znaczeń obu wyrazów, dające wrażenie paradoksu (pierwotne ich znaczenia wzajemnie wykluczają).
Funkcja
Twórcy wykorzystują oksymorony do zabawy słowem i znaczeniem. Za zadanie mają wywołać u odbiorcy zaskoczenie, zdziwienie, a nawet szok. Oddziałują na wyobraźnię odbiorcy pełniąc głównie funkcję ekspresyjną.
Występowanie i przykłady
Oksymorony były szczególnie popularne w poezji barokowej, np. u Andrzeja Morsztyna, jednak wiele wyrażeń oksymoronicznych odnajdziemy w naszym codziennym języku, są to na przykład określenia: wirtualna rzeczywistość, suchy lód, zimne ognie, żywy trup, których sprzeczności nie zauważamy.
