Sobór Nicejski był pierwszym soborem powszechnym jaki miał miejsce w Starożytności, odbył się 20 maja w roku 325. Na zaproszenie ostatniego cesarza połączonego imperium Rzymskiego Konstantyna Wielkiego przybyli do Nicei metropolici z całego cesarstwa. Liczba zebranych osiągnęła blisko 300 duchownych, z czego z części Zachodniej były dwie lub trzy osoby (nie było wśród nich biskupa Rzymu). Obrady toczyły się w pałacu Konstantyna, który stał na ich czele, przez ponad 2 miesiące.
Dla kościoła sobór był istotny w kwestiach jedności, zdefiniowania poszczególnych doktryn oraz wydania pierwszych kanonów. Z drugiej strony dla cesarza Konstantyna sobór miał doprowadzić do umocnienia roli kościoła, a co za tym idzie również całego imperium, którym władał.
Zgromadzenie ustanowiło wiarę w Trójcę Świętą jako symbolu nierozerwalnie złączonych ze sobą trzech Osób Boskich. Tylko dwóch duchownych nie zgodziło się na podpisanie dokumentu, za co zostali odwołani ze swoich urzędów przez Konstantyna, a następnie zostali skazani na wygnanie. Część uczestników soboru wyraziła zgodę tylko ze względu na osobę Cesarza, a tak naprawdę zwalczali Nicejski Symbol.
Przyjęto także dwadzieścia kanonów dyscyplinarnych, które wyznaczały podziały terytorium Kościoła, ilustrując okręgi administracyjne cesarstwa. Metropolita, czyli biskup prowincji został zobowiązany do zatwierdzania wyboru swoich biskupów i udzielania im sakry. Musiał też dwa razy w roku zwoływać synod prowincjalny. Oprócz tego ustalono ostatecznie datę święta Wielkiej Nocy, która miała przypadać na pierwszą niedziele po żydowskim święcie Paschy. Uchwalono również, że Jerozolima otrzyma honorowe przewodnictwo w Palestynie.
Sobór Nicejski ogłosił się wielkim synodem lub świętym. Euzebiusz zaś nazwał zgromadzenie soborem ekumenicznym, a więc powszechnym. „Oikoumene” oznacza ziemię zamieszkaną, czyli de facto Cesarstwo Rzymskie. Tradycja nazywa również I Sobór Nicejski „Soborem 318 Ojców”, co ma związek z 318 sługami Abrahama, o czym mowa w Księdze Rodzaju.
Na Wschodzie postanowienia nicejskie były tępione przez 55 lat. Ostatecznie przyjęto je jednak na Soborze Konstantynopolitańskim w roku 381.