Od okresu między III i II w. p.n.e., w sztuce rzymskiej uwidacznia się propaganda polityczna, napędzana dążeniami arystokracji walczącej o zdobycie bądź zachowanie władzy. Kierunek ten jest stały dla sztuki rzymskiej przez większość okresu istnienia imperium, najsilniej zaznaczony za czasów rządów Augusta.
Oprócz tego, sztuka rzymska była przestrzenią służącą religii. Architektura świątynna, budynki publiczne oraz prywatne zawierały w swych wnętrzach liczne rzeźby i malowidła odnoszące się do obrzędów religijnych.
Sztuka rzymska zrodziła się pod wpływem prądów etruskich oraz italskich. Stanowiła szacunek dla prostoty oraz tradycji. Świadczyło o tym przejęcie przez Rzymian z architektury drewnianej, budowania świątyń na podium. Rzymianie przejęli również etruską technikę odlewania brązu, która była uważana za najdoskonalszą w świecie antycznym.
Za sprawą wojen punickich oraz podboju cywilizacji greckiej w III i II w. p.n.e., w Rzymie rozprzestrzeniły się wpływy hellenistyczne. W tym okresie do Rzymu przewieziono ogromną liczbę rzeźb greckich. Rzymianie od tego czasu będą kopiować oraz udoskonalać wszelkie dokonania Greków w dziedzinie sztuki.
Sztuka Starożytnego Rzymu – Mozaika
Mozaika została stworzona przez starożytnych Greków, lecz dopiero w Imperium Rzymskich była szeroko stosowna. Najczęściej stosowano ją do ozdabiania posadzek w pomieszczeniach prywatnych oraz publicznych. Od I w. p.n.e. mozaiką zaczęto ozdabiać miejsca poświęcone muzom, jak np. groty naturalne bądź też sztuczne.
Rzymianie rozróżniali dwa rodzaje mozaiki. Pierwszą była złożona z małych sześcianów, które wykonywano najczęściej ze szkła lub kamieni. Drugi rodzaj stanowiły kostki o boku kilku zaledwie milimetrów, które uzyskiwano z rozmaitych materiałów i zróżnicowane pod względem koloru oraz kształtu.
Sztuka Starożytnego Rzymu – Malarstwo
Malarstwo rzymskie znane jest głównie z fresków pochodzących z Pompejów. Dzięki ich znalezisku można poznać upodobania estetyczne oraz stwierdzić dostosowanie dekoracji do konkretnych pomieszczeń w danym budynku. Sala jadalna byłą zazwyczaj najbogaciej zdobionym miejscem, ponieważ świadczyła o zamożności gospodarza. Rzemieślnicy, którzy wykonali te freski, inspirowali się tradycją zaczerpniętą z malarstwa Starożytnej Grecji.
Mieszkańcy starożytnego Rzymu ozdabiali nie tylko swoje domy czy też wille, ale również groby. Zazwyczaj już za życia mieli przygotowane swoje miejsca spoczynku po śmierci. Za pomocą malowideł oraz rzeźb dekorowali grobowce obrazami przedstawiającym rzeczy ważne dla nich za życia. Nie przedstawiano bogów czy też bóstw, ale raczej sceny z życia codziennego.
Sztuka Starożytnego Rzymu – Architektura
Wielką koncepcją artystyczną wprowadzoną przez Rzymian, była - koncepcja przestrzeni architektonicznej. Nieustanne czuwanie nad określeniem przestrzeni publicznych w Rzymie i tworzeniem subtelnych więzi z przestrzeniami prywatnymi, miało na celu uregulowanie urbanistyki miasta. Władcy uważali za swój obowiązek ofiarować ludowi architekturę monumentalną, jak m.in. łuk triumfalny, amfiteatr czy też termy. W Starożytnym Rzymie ustalono wiele praw w celu kontrolowania budowli prywatnych, aby uniknąć gromadzenia się nieczystości i ryzyka pożaru.
Sztuka Starożytnego Rzymu – Relief
Od początku II w. p.n.e. politycy posługiwali się architekturą i sztuką reliefu, aby zjednać sobie lud, oddać cześć tradycji oraz porządkom. Charakterystyczny dla sztuki rzymskiej relief, zwany również „historycznym”, nie przetwarza wydarzeń politycznych w narrację mitologizującą.
Reliefy stały się również najpełniejszym sposobem wyrażania religijnych rytów. Bardzo często można było spotkać przedstawienie scen ofiarnych czy też aktów rytualnych.