Sumerowie (sum. saĝ-ĝi6-ga, tłum. „czarnogłowi”) pojawili się w południowej części Mezopotamii w ok. III tysiącleciu przed Chrystusem. Nazwa ludu pochodzi od akadyjskiego wyrazu šumeru, co określa również obszar który zamieszkiwali.
Sumerowie – struktura państwa
Stworzyli cywilizację, składającą się z wielu miast – państw, która miała wpływ na kształtowanie się całego obszaru bliskiego wschodu. Na czele każdego miasta sumeryjskiego stał Kapłan, łącznik pomiędzy ludźmi, a Bogiem. W centrum każdego miasta znajdował się zikkurat - świątynia, będąca zarazem siedzibą władcy i centrum administracyjnym. Do najsłynniejszych miast należą m.in. Ur, Uruk oraz Nippur. Sumerom nigdy nie udało się stworzyć jednej scentralizowanej władzy, a pojedyncze ośrodki toczyły między sobą ciągłe walki, które doprowadziły do podbicia ich przez napływających Amorytów.
Sumerowie – osiągnięcia
Najważniejszym odkryciem przypisywanym Sumerom jest pismo klinowe. Wynaleźli również m.in. sieć irygacyjną oraz jako pierwsi wprowadzili pług w rolnictwie. Ich dokonania w dziedzinie matematyki oraz astronomii wykorzystywane są do dnia dzisiejszego. Okazali się również świetni w dziedzinie budownictwa, rozwijając na dużą skale produkcję cegły - budulca, który później nauczyli się wypalać.
Sumerowie – religia
Na życie społeczne Sumerów ogromny wpływ miała religia. Podczas rozwoju miast powstawały kolejne bóstwa. Początkowo każdy ośrodek posiadał własne, następnie wytworzył się z nich cały rozbudowany panteon. Poszczególnym bóstwom wznoszono świątynie, przy których budowano zigguraty. Religia miała też silny wpływ na rozwój sztuki pisania, wtedy to powstały pierwsze teksty o charakterze mitologicznym.