Przepływ prądu elektrycznego przez ciecz jest możliwy tylko wtedy, gdy znajdują się w niej swobodne jony: dodatnie (kationy) i ujemne (aniony), czyli cząstki, które posiadają niedobór bądź nadmiar elektronów w porównaniu z cząstkami obojętnymi elektrycznie.
Cieczami dobrze przewodzącymi prąd są roztwory wodne zasad, soli i kwasów, gdyż w ich przypadku bardzo dobrze zachodzi zjawisko dysocjacji elektrolitycznej, czyli procesu rozpadu cząstek o wiązaniu jonowym pod wpływem rozpuszczalnika o dużej stałej dielektrycznej.
W przypadku wody stała dielektryczna wynosi 81, co powoduje, że siły przyciągania elektrostatycznego pomiędzy jonami różniącymi się znakiem ładunku są 81 razy mniejsze niż w próżni, co w konsekwencji powoduje rozpad cząsteczek na jony np. w wyniku ich ruchów cieplnych.
Poniżej przedstawiono przykładowe równania reakcji rozpadów soli, kwasów i zasad na jony: - chlorek sodu
- kwas fosforowy
- wodorotlenek wapnia.
Roztwór zawierający jony nazywany jest elektrolitem, który może być opisywany przez tzw. stopień dysocjacji, zdefiniowany jako stosunek liczby jonów - N, znajdujących się w danym roztworze do liczby cząstek, które mogą ulec dysocjacji – N0: - stopień dysocjacji.
Stopień dysocjacji zależy od rodzaju substancji rozpuszczonej i rozpuszczalnika, temperatury oraz stężenia roztworu.