Rok 862 jest symboliczną datą powstania państwa ruskiego. Miał wówczas przybyć do Nowogrodu Wielkiego – Ruryk, wódz Waregów (prawdopodobnie pochodzącego ze Szwecji), protoplasta rodu Rurykowiczów.
Pomiędzy plemionami grupy Słowian Wschodnich, utworzyły się dwa podstawowe ośrodki – Słowenów w Nowogrodzie Wielkim oraz Polan w Kijowie. Książęta z drugiego z ośrodków państwowych, wywodzących się od Ruryka, podporządkowali sobie kolejne plemiona ruskie. Ostatecznie również Nowogród został przyłączony do ich państwa – koniec IX w., dzięki temu znalazł tam się istotny szlak handlowy łączący Bałtyk z Morzem Czarnym.
Pierwszym wielkim księciem kijowskim był Igor Rurykowicz, syn protoplasty rodu. Panował w latach 912 – 945, w tym okresie podporządkował państwu ruskiemu ziemie – Uliczów i Tywerców. W roku 941 oraz 944 wyprawił się przeciwko Bizancjum.
W roku 882 książę Oleg Mądry doprowadził do powstania państwa we wschodniej Europie ze stolicą w Kijowie. Kraj ten istniał aż do roku 1169. Następnie państwo Jarosława Mądrego, jego syna uległo rozbiciu dzielnicowemu. Był to okres rozdrobnienia feudalnego, podziału państwa Rurykowiczów między pięciu synów Jarosława Mądrego, trwający w latach 1054-1480.
Wiek XI przyniósł Rusi Kijowskiej pełen rozkwit – nawiązano wówczas stosunki handlowe z Bizancjum, Kaukazem, Azją oraz Europą Zachodnią. Ponadto rozwinęło się rzemiosło, rolnictwo i hodowla zwierząt. Na północy i południu tereny należące do Rusi Kijowskiej sięgały do Morza Bałtyckiego i Morza Czarnego, a we wschodnich obszarach granica została oparta o dorzecza Oki oraz górnej Wołgi.
Ruś Kijowska – Kontakty z Bizancjum
Podejmowane drogą morską wyprawy ruskie ku brzegom Cesarstwa Wschodniego, oprócz łupów jakie zdobywano, miały również na celu wymuszenie na Bizancjum ustępstw handlowych. W roku 907 w wyniku jednego z takich właśnie najazdów – Ruś uzyskała układ, na mocy którego kupcy ruscy mieli dostęp do cesarstwa bizantyjskiego.
Rosnąca w siłę Ruś Kijowska starała się opanować północne brzegi Morza Czarnego jak i Morza Kaspijskiego. Bizancjum w tamtym okresie pochłonięte ciężkimi walkami z Bułgarią, odwołało się ostatecznie do ruskiej pomocy. Ówczesny książę – Światosław, po zwycięstwie nad Bułgarami w roku 968, starał się opanować obszary wcześniej zajmowane przez nich – Bałkany.
Zdobyciem wpływów w Bizancjum kierował się również syn księcia Światosława – Włodzimierz. Był on wielkim księciem kijowskim od roku 980, nazywany później Wielkim. Sięgnął w roku 981 po Grody Czerwińskie i ziemię przemyską. Ponadto wyprawiał się przeciwko Bułgarom, Jaćwingom oraz Wiatyczom, czym ostatecznie wytyczył granice państwa staroruskiego.
Kampania Włodzimierza Wielkiego w walce o kolonie greckie na Krymie, doprowadziła do ustępstw ze strony Konstantynopola. Odnowiono dawne umowy, a Włodzimierzowi oddano rękę siostry cesarza Bazylego II Bułgarobójcy – Annę. Książę Kijowski zgodził się ze swojej strony na przyjęcie chrztu w roku 988 oraz uznanie chrześcijaństwa za religie panującą. Chciał tym samym trwale zjednoczyć swój kraj.