Na obszarze dzisiejszej Mongolii, Mandżurii oraz południowo – wschodniej Syberii, w XII w. rozpoczął się proces jednoczenia plemion, na czele których stali chanowie. Jednym z nich był Temudżyn, po zjednoczeniu licznych plemion został wybrany wielkich chanem – Czyngis – chan.
W czasie swojego panowania, w latach 1206 – 1227 stworzył doskonale zorganizowane imperium o olbrzymiej, niespotykanej do tej pory w historii powierzchni. Państwo Czyngis – chana swoim zasięgiem rozciągało się od wybrzeży Morza Ochockiego na wschodzie, do południowych wybrzeży Morza Kaspijskiego na zachodzie. Pod zwierzchnictwem wielkiego chana znajdowały się – oprócz Mongolii właściwej, również – północne obszary Chin, część Azji Środkowej, południowy pas Syberii oraz część Zakaukazia (nazwa odnosząca się do trzech państw: Armenii, Azerbejdżanu, Gruzji). Stolicą imperium Czyngis – chana stanowiło miasto Karakorum. Wnuk Czyngis – chana, Kubilaj przeniósł stolicę w roku 1264 do Zhongdu (Pekin).
Oprócz zdolności militarnych, twórca imperium Mongolskiego okazał się również doskonałym administratorem podbitych terenów. Był tolerancyjny w kwestiach religijnych, pozostawiał również dotychczasową administrację pod kontrolą namiestników mongolskich. Poza tym Czyngis – chan stworzył sprawnie zorganizowane państwo, opierające się na rozkazach pisanych – zorganizowana komunikacja oraz poczta.
Przed swoją śmiercią pierwszy wielki chan podzielił imperium na cztery części – Złotą Ordę, Ilchanat, Ułus Czagataja oraz Wielki Chanat. Jego następcy, podobnie jak Czyngis – chan, kontynuowali politykę podbojów. Po zdobyciu Cesarstwa Chińskiego, w roku 1279 Kubilaj – chan zapoczątkował rządy mongolskiej dynastii – Juan.
Kolejny spadkobierca wielkiego chana – Batu – chan, dokonał wielkich podbojów w Europie Wschodniej. W latach 1235 – 1242 zdobyto Ruś oraz podbito kamskich Bułgarów i Połowców. Tatarzy natomiast wkroczyli na Węgry, do Czech, Polski, docierając aż do północnych Włoch.
Jedną z przyczyn sukcesów Mongołów w obszarach europejskich, była ich lekkozbrojna konnica. Dawała ona większe możliwości manewru niż ciężkozbrojne rycerstwo. Ponadto występowała spora różnica w kwestiach techniki oraz taktyki walki między rycerstwem europejskim a hordami tatarskimi. Najazdy tych ostatnich budziły powszechny postrach wśród ludności.
W roku 1243 powstała, wcześniej wspomniana, Złota Orda – państwo Tatarów (tak nazywano Mongołów w Europie), na obszarze wschodniej Europy, zachodniej Syberii oraz Azji Środkowej. Były to tereny, które najdłużej utrzymały się w imperium mongolskim (do połowy XV w.). W roku 1367 utracono Chiny, a w roku 1380 Mongołowie ponieśli ciężkie straty na zachodzie.