Po wyborze Temudżyn na wielkiego chana, przystąpił on do zjednoczenia narodów koczowniczych zamieszkujących stepy mongolskie. Pierwszym plemieniem, które udało mu się pozyskać do swoich celów, był lud Kereitów. Wykorzystał ich wówczas do swojej wyprawy przeciwko Tatarom. Następnie, dzięki sojuszowi Czyngis – chana z dynastią Cin, która prowadziła walki z tymi ostatnimi, wielki chan ostatecznie zwyciężył Tatarów.
Tatarzy są grupą ludów tureckich, pochodzących głównie z Azji oraz Europy Wschodniej. Ich korzenie sięgają obszarów północno – zachodniej Mongolii oraz terenów Bajkału. W toku jednoczenia plemion mongolskich przez Czyngis – chana, weszli w skład jego armii. Uczestniczyli przede wszystkim w wyprawach skierowanych do Europy. Ich działalność znana jest głównie z okresu podbojów wnuka wielkiego chana – Batu.
Wśród europejczyków słowem Tatar określano wówczas wszystkich Mongołów. Zakładano również, że ich nazwa odnosi się do Tartaru – piekła. Takie teorie, z resztą błędne powstały na skutek krwawych budzących grozę najazdów mongolskich. Taka sytuacja odzwierciedlała stosunek jaki mieszkańcy ówczesnej Europy mieli do wszystkich koczowniczych ludów wschodu.
Podobieństwo między Mongołami, a Tatrami w praktyce odnosi się tylko to nomadycznego stylu życia, jakie obydwie nacje prowadziły przez dłuższy okres czasu. Faktem jest, że Tatarzy współtworzyli armie, a co za tym idzie imperium mongolskie. Jednak zróżnicowanie etniczne wojska oraz państwa stworzonego przez Czyngis – chana było tak duże, że wszystkie podbite narody, plemiona czy też ludy trzeba byłoby nazywać Mongołami.
Istnieją również znaczące różnice językowe oraz genetyczne między Tatarami a Mongołami. Ci pierwsi są ludem turecko – kipczackim, a Mongołowie natomiast buriacko – chałchaskim.
Władcy państw mongolskich pod koniec XIII w. zaprzestawali uznawania zwierzchnictwa wielkiego chana, którym był wówczas wnuk Czyngis – chana – Kubilaj. Pomimo, że płacono wciąż daniny na jego rzecz, większość państw stanowiła już w pełni suwerenne kraje. Jednym z takich tworów było tatarskie państwo – Złota Orda. Obejmowała ona swoim zasięgiem południowo – zachodnią Syberię i sprawowała zwierzchnictwo nad księstwami ruskimi. Plemiona tatarskie zamieszkujące te tereny stopniowo przyjęły islam oraz rozpoczął się proces asymilacji z Połowcami (koczującymi nad dolną Wołgą i Morzem Czarnym).