Jagiellonowie w Europie Wschodniej - polityka i ekspansja dynastyczna Jagiellonów

Przedstawiciele dynastii Jagiellonów zasiadali na tronie polskim od roku 1386. Pierwszym z nich, który dał również początek dynastii, był wielki książę litewski – Władysław Jagiełło. Doszło wówczas do zawiązania – na zasadzie unii personalnej, Wielkiego Księstwa Litewskiego oraz Polski.

Dynastia Jagiellonów, chcąc wykorzystać swoją dość silną pozycje polityczną w Europie, po wygranej wielkiej wojnie z Zakonem Krzyżackim – chciała opanować również Czechy oraz Węgry. Nowym czynnikiem dla polityki dynastycznej stały się narodziny długo oczekiwanych męskich potomków Władysław Jagiełły – Władysława III Warneńczyka, który od roku 1434 był królem polskim oraz Kazimierza Jagiellończyka, który po śmierci Zygmunta Kiejstutowicza na Litwie, w roku 1440 został wielkim księciem litewskim.

W roku 1420 przedstawiciele ruchu husyckiego zaproponowali tron Czech Jagielle, po detronizacji Zygmunta Luksemburskiego. Władysław Jagiełło obawiał się jednak konfliktu z kościołem, odrzucił propozycje, a następnie wszedł w układ z Zygmuntem.

Na skutek bezpotomnej śmierci tego ostatniego, dostojnicy polscy przyjmują koronę czeską dla Kazimierza Jagiellończyka. Jednak na skutek walki z Albrechtem Habsburgiem, Kazimierz w roku 1438 rezygnuje z tronu czeskiego.

Ówcześnie powstaje również koncepcja objęcia tronu węgierskiego przez Władysław Warneńczyka. W efekcie przyniosłoby to unie personalną miedzy dwoma krajami. W roku 1440 ten ostatni zostaje wybrany na króla Węgier. Jednak unia upada wraz jego bezpotomną śmiercią – ginie w toku bitwy pod Warną w roku 1444, przeciwko Turkom osmańskim.

Kazimierz Jagiellończyk – koronując się trzy lata po śmierci brata na króla Polski, przywrócił unię personalną między stroną polską a Litwą. Na okres jego długiego panowania przypada zasadniczy czas realizacji polityki dynastycznej Jagiellonów.

Żoną Kazimierza Jagiellończyka została na początku roku 1454 – Elżbieta Rakuszańska wywodząca się z Habsburgów. Z tego związku urodziło się królowi polskiemu trzynaścioro dzieci, w tym aż sześciu synów.
Z synów Jagiellończyka i Habsburgówny aż trzech zostało w późniejszym okresie królami polski – Jan I Olbracht, Aleksander Jagiellończyk oraz Zygmunt I Stary. Ponadto najstarszy syn – Władysław II Jagiellończyk, został królem Czech oraz Węgier.

Pod koniec XV w. w posiadaniu Jagiellonów znalazły się cztery korony. Władysław był bowiem królem Węgier oraz Czech. Jan Olbracht objął tron Polski, a Aleksander na Litwie. W rezultacie w rękach Jagiellonów znalazło się największe w Europie terytorium. Rządy osobiste przedstawicieli tej dynastii, wpływały na dzieje średniowiecznej Europy przez okres dwóch stuleci.

W roku 1526 w bitwie z Turkami pod Mohaczem ginie Ludwik Jagiellończyk, który był jednocześnie królem Czech oraz Węgier. Następuje wówczas koniec panowania dynastii Jagiellonów na tronie tych państw. Natomiast ostatnim królem polskim z tego rodu był do roku 1572 – Zygmunt II August.

Polecamy również:

Komentarze (0)
Wynik działania 3 + 1 =
Ostatnio komentowane
bardzo to działanie łatwe
• 2025-03-03 13:00:02
Jest nad czym myśleć. PEŁEN POZYTYW.
• 2025-03-02 12:32:53
pozdro mika
• 2025-02-24 20:08:01
dzięki
• 2025-02-24 09:56:27
Fajnie, dziękuję
• 2025-02-13 21:09:19