Zygmunt II August – Pochodzenie
Zygmunt II August urodził się w Krakowie w roku 1520 – był ostatnim Jagiellonem na tronie polskim. Jego ojcem był król Zygmunt I Stary, a matką księżna Mediolanu i Bari Bona Sforza. Ta ostatnia liczyła, iż jej jedyny syn urodzony 1 sierpnia – augusta, stanie się wykonawcą jej własnych ambicji politycznych.
Zygmunt August był trzykrotnie żonaty. Do pierwszego małżeństwa syna doprowadził jego ociec Zygmunt Stary, z księżniczką habsburską – Elżbietą. Była ona córką ówczesnego cesarza Ferdynanda II Habsburga. Małżeństwo to jednak nie było udane, między innymi z powodu choroby Elżbiety – epilepsji. Po jej śmierci w roku 1545 August ożenił się po raz drugi. W roku 1547 jego nową żoną została – tym razem bez zgody i wiedzy rodziny, sejmu oraz senatu Korony – Barbara Radziwiłłówna.
Po jej śmierci ożenił się po raz ostatni, w tym wypadku tylko z czysto politycznych powódek – sojusz z Habsburgami, z siostrą pierwszej żony – Katarzyną. Ze wszystkich trzech związków Zygmuntowi Augustowi nie urodził się ani jeden potomek. Doczekał się jedynie córki z nieprawego łoża ze swoja faworytą – Barbarą Gizanką. Jednak ojcostwo króla jest poddawane pod wielką wątpliwość.
Tytulatura Zygmunta II Augusta – „z Bożej łaski król Polski, wielki książę litewski, a także książę ziem: krakowskiej, sandomierskiej, sieradzkiej, łęczyckiej, kujawskiej, kijowskiej, ruskiej, wołyńskiej, pruskiej, mazowieckiej, podlaskiej, chełmińskiej, elbląskiej, pomorskiej, żmudzkiej, inflanckiej etc. pan i dziedzic”.
Zygmunt II August – Dokonania
Zygmunt August posiadał zarówno wiedzę humanistyczną oraz historyczną jak i przyrodniczą. Król władał trzema językami – łaciną, włoskim oraz niemieckim. W toku swojego panowania kolekcjonował uczone książki, z których część zachowała się do dziś.
Ponadto w okresie swoich rządów rozbudował Wawel i kaplice Zygmuntowską. Dodatkowo nastąpił wówczas rozkwit literatury oraz sztuki renesansowej. Od imienia monarchy polskiego pochodzi nazwa miasta – Augustów.
Jednym z najważniejszych wydarzeń z okresu jego panowania była zawarta w roku 1569 unia realna między Polską a Litwą, która została podpisana na sejmie w Lublinie. Przyłączono wówczas do Korony – Podlasie, Wołyń oraz Kijowszczyznę. W efekcie tych wydarzeń uformowało się najpotężniejsze na obszarze Europy Środkowo – Wschodniej państwo – Rzeczpospolita.
Za czasów Zygmunta Augusta otworzył się również nowy rozdział w kwestii zmagań o kształt granicy północno – wschodniej monarchii jagiellońskiej – związany z kwestią podziału Inflant. W wyniku tzw. układu wileńskiego z roku 1561, ostatni mistrz Zakonu Kawalerów Mieczowych w Inflantach – Gothard Kettler, uznał się świeckim lennikiem króla polskiego. W roku 1569 natomiast ustalono, iż Inflanty będą tworzyć kondominium Polski oraz Litwy.