Imperium stworzone przez Karola Wielkiego, oprócz osoby samego władcy, nie posiadało żadnej wspólnej więzi. Złożone z podbitych krajów, złączone w jedną całość, przetrwało 30 lat po śmierci Karola, który zmarł w roku 814. Po jego śmierci rządy objął jedyny, żyjący męski potomek – syn Ludwik zwany Pobożnym. W kwestiach zarządzania krajem nie dorównywał on jednak w żadnym stopniu swojemu ojcu. Już na początku swoich rządów dał się wciągnąć w intrygi dworskie, które doprowadziły do licznych konfliktów z jego synami.
Ponadto imperium stworzone przez Karola Wielkiego, za czasów rządów jego syna Ludwika, było narażone na wzrastające zagrożenia zewnętrzne. Północne wybrzeże państwa karolińskiego, już od schyłku VIII w., najeżdżali Normanowie. Spustoszyli ziemie u ujścia Renu, Fryzję oraz pobrzeża kanału La Manche. Na południu stałe zagrożenie stanowili Saracenii, a na brzegach adriatyckich Półwyspu Apenińskiego najazdy prowadzili piraci bałkańscy.
W takich warunkach dokonano podziału w roku 843 w Verdun pomiędzy trzech synów Ludwika Pobożnego – najstarszego syna Lotara, który sprzeciwiał się podziałowi, Karola Łysego oraz Ludwika Niemieckiego. Podział ten położył kres jedności państwa stworzonego przez Karola Wielkiego oraz stworzył podstawy do powstania w przyszłości Niemiec i Francji.
Traktat w Verdun – Podział Państwa
• Najstarszemu synowi Lotarowi, który podzielił ostatecznie imperium między braci, przypadły obszary Włoch wraz z tytułem cesarskim oraz szeroki pas obszarów łączących Alpy z Morzem Północnym. Grancie stanowiły „Sewenny, bieg górnej Sekwany, górnej Mozy i Skaldy, od wschodu tworzył ją górny Ren, a na północy granica Fryzji” (M. Tymowski. Czasy Średniowiecza). Dzielnica, która dostała się we władanie Lotarowi, stanowiła obszar niejednolity pod względem etnicznym oraz geograficznym.
• Na wschód od obszarów znajdujących się pod władzą Lotara położone były treny, które otrzymał Ludwik Niemiecki. Dzielnica ta była zamieszkana w większości przez ludność pochodzenia germańskiego. Przydomek Niemiecki wziął się od wspólnej nazwy mieszkańców tego terenu – Niemców.
• Ostatni z synów Ludwika Pobożnego – Karol Łysy, otrzymał dzielnice zachodnią. Tereny te były zamieszkane głównie przez ludność mówiącą w większości językami romańskimi. Kraj ten z biegiem czasu otrzymał nazwę Francji.
Podział Imperium Karolińskiego, na mocy traktatu z Verdun, okazał się nietrwały. Zmieniali go kilkakrotnie potomkowie Ludwika. Państwo karolińskie znalazło się jeszcze raz w rękach wspólnego władcy – Karola Grubego (prawnuka Karola Wielkiego) w latach 885 – 887. Układ ten jednak stanowił dziwny twór, który doprowadził jedynie do buntów i wybrania własnych władców w Niemczech oraz Francji. Tak więc na przełomie 887 i 888 roku, dokonał się ostateczny rozpad dziedzictwa Karola Wielkiego na Niemcy, Francję oraz Włochy. Doprowadziło to z czasem do powstania i wykształcenia się obecnych narodów europejskich.