Po podziale państwa przez Ludwika Pobożnego – między trzech jego synów: Lotara, Ludwika Niemieckiego oraz Karola Łysego, wyłoniły się trzy królestwa. Nie stanowiły one jednak jednolitych organizmów państwowych. Lotarowi przypadły przy podziale Włochy i to właśnie jego dziedzictwo rozpadło się jako pierwsze. Natomiast Karol Łysy otrzymał tereny zamieszkane głównie przez ludność posługującą się językami romańskimi – tereny te z biegiem czasu otrzymały nazwę Francji.
Ostatni z braci – Ludwik Niemiecki, który utrzymał się najdłużej przy władzy, otrzymał podczas podziału dzielnice, która była zamieszkana w większości przez ludność pochodzenia germańskiego. Stąd też wziął się jego przydomek – wspólna nazwa mieszkańców tego terenu, Niemców.
Długi okres rządów Ludwika Niemieckiego sprzyjał utrzymaniu się jedności politycznej. Pomimo tego występowały liczne procesy odśrodkowe. Z czasem wzrastała pozycja lokalnych książąt oraz możnowładców.
Sytuacja zmuszała ich bowiem często do obrony własnych ziem, przed najazdami Węgrów oraz Normanów. Na niektórych obszarach władza znajdowała się w rękach rodzimych dynastii książęcych. Jednak te ostatnie uznawały w większości władzę Karolingów.
Trzecim synem Ludwika Niemieckiego, który podczas podziału ziem po śmierci ojca otrzymał Szwabie, był Karol III Otyły. Władca ten – po śmierci swoich braci, objął rządy w całym królestwie, a już w roku 881 otrzymał koronę cesarską. W roku 884 przejął również zachodniofrankijską koronę królewską.
Trzech wcześniejszych władców z dynastii francuskich Karolingów – Ludwik II Jąkała oraz jego synowie Ludwik III i Karloman, rządzili łącznie zaledwie 8 lat. W skutek czego pierwszy raz od podziału, zarysowała się jedność obszarów po wcześniejszym imperium Franków z czasów Karola Wielkiego.
Ostatnim przedstawicielem tej dynastii był Ludwik Dziecię. W momencie koronacji na króla Franków wschodnich miał zaledwie 7 lat, stąd też wziął się jego przydomek. W okresie jego krótkiego panowania, państwo wschodniofrankijskie zostało praktycznie całkowicie zniszczone przez najazdy Węgrów.
W roku 911 wraz ze śmiercią Ludwika skończyła się w Niemczech dynastia Kapetyngów. Niemcy wówczas stały się krajem elekcyjnym – władca wybierany był przez pięciu elektorów. Państwo to było ówcześnie złożone z pięciu suwerennych księstw – Bawarii, Saksonii, Frankonii, Szwabii oraz Lotaryngii. Nowym władcą został wówczas obrany przez książąt niemieckich – Konrad.
Na lata 919 – 1024 przypada okres rządów dynastii saskiej w Niemczech. Jej pierwszym przedstawicielem był Henryk I Ptasznik (919 – 936). Istotnym wydarzeniem z czasów tego władcy była kampania przeciwko Słowianom Połabskim. W roku 929 chrześcijańskie Czechy stały się lennem korony niemieckiej.
Następcą Henryka został wybrany Otton I. W roku 951 narzucił zwierzchność lenną królowi Włoch. Następnie Niemcy uporały się z najazdami ze strony Węgrów. W roku 961 dochodzi do wyprawy Ottona do Włoch, która zakończyła się jego koronacją na króla tego państwa. W roku 962 Otton I zostaje koronowany na cesarza w Rzymie przez ówczesnego papieża Jana XII. W efekcie nastąpiło odnowienie cesarstwa.