Campo di Fiori - interpretacja i analiza wiersza

Tekst pochodzi z tomu Miłosza pt.: „Ocalony” (1945). Autor opisuje w tekście sytuację, której był naocznym świadkiem. Podczas powstania w getcie warszawskim (1943) w pobliżu getta ustawiono karuzelę, na której bawiły się dzieci i dorośli. Autor obserwował zabawę mieszkańców miasta, zestawiając ją z zagładą powstańców rozgrywającą się zaledwie kilka przecznic dalej.

W „Karuzeli” z 2003 roku Miłosz mówi, że napisanie wiersza podyktował wstrząs, jakiego doświadczył, obserwując dysonans pomiędzy zabawą i śmiercią po obu stronach muru getta.

Utwór ukazał się po raz pierwszy w roku 1944 w podziemnej antologii „Z otchłani” i od razu zyskał ogromny rozgłos.

„Campo di Fiori” - interpretacja

Wiersz „Campo di Fiori” opiera się na zestawieniu dwóch kontrastowych wizji: ludzkiego (samotnego) cierpienia i zabawy (beztroski) tłumu.

Podmiot liryczny przywołuje dwa podobne obrazy. Pierwszy to śmierć Giordana Bruna – dominikanina i astronoma, skazanego przez inkwizycję za heretyckie poglądy. Autor opisuje moment spalenia skazańca i ciekawość tłumu głodnego atrakcji. Egzekucja Bruna odbywa się na tytułowym rzymskim placu – Campo di Fiori. Śmierć wielkiego człowieka (wyprzedzającego poglądami swoją epokę) budzi zainteresowanie zgromadzonej rzeszy tylko na moment. Gdy człowiek umiera, tłum rusza pędem, by sprzedawać „kosze oliwek i cytryn”.

Wizja śmierci Bruna nasuwa się poecie w trakcie okupacji Warszawy przez Niemców. Autor wiersza spogląda na palące się żydowskie getto, obserwuje też zachowanie ludzi bawiących się na pobliskiej karuzeli. Większość z nich nie widzi (lub nie chce widzieć) rozgrywającej się w pobliżu nich tragedii.

Oba obrazy nasuwają refleksję na temat ludzkiej natury. Z jednej strony Miłosz potępia zachowanie tłumu – ślepego, głuchego na tragedię, egoistycznego, zajętego własnym życiem. Z drugiej – pisze wyraźnie o „samotności ginących”. Podkreśla, że umierający Bruno nie znalazł słów, którymi mógłby pożegnać niewdzięczną ludzkość. Ludzkość nie doceniła wiedzy i odkryć Bruna. Podobnie teraz – ludzie nie zauważają heroicznej walki powstańców, lekceważą ją.

Jaką rolę w tym wszystkim odgrywa poeta? Artysta wydaje się jedynym, którym dostrzega tragedię. Jego zadanie to upamiętnienie zbrodni, zapisanie jej i napominanie tych, którzy nie widzą i nie chcą widzieć zła, jakie dzieje się niemal na ich oczach. Dwa ostatnie wersy tekstu to swoisty morał, apel autora przypominającego o wadze słowa, które „bunt wznieci”.

„Campo di fiori” - analiza

Wiersz ma budowę regularną, można wydzielić osiem strof (wersy mają różną długość – siedem lud osiem sylab), brak w nim rymów. Zastosowane przez Miłosza środki stylistyczne to: epitety („różowe owoce”, „ciemnych winogron”), metafory („bruk opryskany winem / I odłamkami kwiatów”, „czarne latawce” – dym z płonącego getta), powtórzenia, wyliczenia („handluje, bawi się, kocha”).

Dwie pierwsze  strofy opowiadają o rzymskim placu i obojętności handlujących tam kupców wobec egzekucji Giordano Bruno. Kolejne dwie to opis Warszawy, karuzeli ustawionej przez Niemców w sąsiedztwie getta. Druga połowa utworu to nauka poety, który nawołuje do buntu, wskazuje na okrutną samotność umierających.

Choć wiersz jest pozbawiony rymów, jest silnie zrytmizowany dzięki swojej regularnej budowie.

Polecamy również:

  • Walc - interpretacja i analiza wiersza

    Czesław Miłosz napisał Walc w czasie II wojny światowej, w 1942 roku. Bezpośrednia styczność z okrucieństwem wojny nie pozwoliła mu na zrezygnowanie z katastroficznej poetyki, w której tworzył w dwudziestoleciu międzywojennym. Wiersz powstał pod wpływem wojennych doświadczeń autora. Więcej »

  • Piosenka o końcu świata - interpretacja i analiza wiersza

    Wiersz Miłosza składa się z trzech strof liczących kolejno: sześć, siedem i osiem wersów oraz jednej składającej się z czterech. Forma ta nawiązuje do sonetu, co zdaje się potwierdzać ostatnia zwrotka „Piosenki o końcu świata”, zawierająca puentę i refleksję. Więcej »

  • Piosenka pasterska - interpretacja i analiza wiersza

    „Piosenka pasterska” Czesława Miłosza pochodzi z opublikowanego w 1945r. tomu „Ocalenie”. Wiersz ten składa się z czterech regularnych strof liczących po cztery wersy. Większość z nich napisana została jedenastozgłoskowcem (tylko dwie linijki – druga w drugiej strofie oraz pierwsza w... Więcej »

  • Świat. Poema naiwne - interpretacja i analiza

    „Świat - poema naiwne” Czesława Miłosza to cykl dwudziestu wierszy napisanych w 1943 r. w Warszawie. Każda z pomniejszych części może stanowić odrębną całość, lecz wszystkie razem składają się na dzieło większe, które stworzone zostało przez autora na przekór wojnie. Więcej »

  • Czesław Miłosz, Traktat poetycki – analiza i interpretacja

    Traktat poetycki Czesława Miłosza ukazał się w Paryżu nakładem Instytutu Literackiego w 1957 roku. Utwór łączy  sobie elementy gawędy, eseju i rozprawy filozoficznej. Więcej »

Komentarze (2)
Wynik działania 3 + 4 =
Annika
2024-10-06 10:19:30
Miłosz nie miał szans być naocznym świadkiem, bo karuzela,prowadzona przez folksdojcza, została usunięta ze dwa dni wcześniej
Tola
2015-12-09 22:04:45
bardzo pomocna i dobrze napisana interpretacja. dzięki!
Ostatnio komentowane
Ciekawe i pomocne
• 2024-12-03 20:41:33
pragnę poinformować iż chodziło mi o schemat obrazkowy lecz to co jest napisane nie j...
• 2024-11-28 16:29:46
ciekawe, oczekiwałem tylko kraj-stolica. miłe zaskoczenie ;)
• 2024-11-20 18:11:07
A jeśli trójkąt równoramienny jest jednocześnie prostokątny to który bok jest domy�...
• 2024-11-17 07:46:27
przegralem nnn do tego artykulu
• 2024-11-16 13:50:26