Prometeizm w Dziadach cz. 3

Prometeizm jest zjawiskiem literackim, którego nazwa wywodzi się od mitologicznej postaci Prometeusza. Był to tytan, który pokochał ludzkość i chcąc jej pomóc, naraził się bogom, wykradając z Olimpu ogień. Został za to okrutnie ukarany: przykuto go do skały, a orzeł każdego dnia wydziobywał mu odrastającą w nocy wątrobę.

Prometeizm jest więc postawą charakterystyczną dla bohatera literackiego o cechach wybitnych. Jednostka ta decyduje się poświęcić dla dobra zbiorowości, jednocześnie buntując się przeciw Bogu. Zjawisko prometeizmu jest szczególnie charakterystyczne dla epoki romantyzmu. Można je z pewnością odnaleźć w III części „Dziadów” Mickiewicza.

Konrad-wcielenie Prometeusza

Swoistym wcieleniem postawy Prometeusza jest główna postać dramatu, czyli Konrad. Jego cechy prometejskie ujawniają się w scenie Wielkiej Improwizacji. Konrad buntuje się przeciw Bogu, ponieważ uważa, że Stwórca nie ma w sobie miłości i zsyła na ludzkość jedynie cierpienie. Bohater uważa, że jako jednostka o wybitnych zdolnościach artystycznych i człowiek pełen szczerej miłości do swojego narodu, ma prawo żądać od Boga „rządu dusz”. Konrad chce ponadto cierpieć za swój naród i wierzy, że dzięki jego nadludzkiemu poświęceniu, Polska zostanie uratowana. Odnoszą się do tego słynne słowa bohatera:

Ja i ojczyzna to jedno.
Nazywam się Miljon - bo za miljony
Kocham i cierpię katusze.

Prometeizm Konrada to zatem indywidualizm, miłość do narodu, bunt przeciw Bogu i cierpienie za Polskę. Podobnie jak mitologicznego tytana, bohatera „Dziadów” można oceniać ambiwalentnie. Posiada zarówno cechy szlachetne: patriotyzm, gotowość do poświęceń, miłość, ale też wyróżnia go skłonność do tyranii i bluźnierczy stosunek do Boga.

Polecamy również:

  • Dziady cz. 3 - plan wydarzeń

    1. Symboliczna przemiana Gustawa w Konrada.2. Spotkanie więźniów w celi Konrada:a). opowieść Jana o męczeństwie Janczewskiego i Wasilewskiego,b). bluźniercza pieśń Jankowskiego,c). „pieśń zemsty” Konrada,d). „mała improwizacja”. Więcej »

  • Dziady cz. 3 - geneza

    Trzecia część dramatu została ukończona w 1832 roku i ze względu na miejsce powstania określona mianem „Dziadów drezdeńskich”. Dzieło wydano drukiem w tym samym roku (dołączone do IV tomu „Poezji” Mickiewicza). Utwór powstał pod wpływem niedawnej klęski powstania listopadowego.... Więcej »

  • Dziady cz. 3 - czas i miejsce akcji

    Znamy dokładną datę rozpoczęcia akcji dramatu. Pod koniec prologu Więzień zapisuje na ścianie datę swojej metamorfozy. Gustaw przemienia się w Konrada 1 listopada 1823 roku. Kolejne wydarzenia odbywają się prawdopodobnie w przeciągu kilku miesięcy. Za datę kończącą akcję dramatu można uznać rok 1824, pojawiający... Więcej »

  • Dziady cz. 3 - opracowanie (problematyka)

    Trzecia część „Dziadów” to wielki dramat narodowy, poruszający przede wszystkim problem sensu męczeństwa polskiego narodu, reprezentowanego przez grupę uwięzionej młodzieży, poddanej represjom władz carskich. Punktem wyjścia do rozważań poety jest historyczne wydarzenie – szeroko zakrojone... Więcej »

  • Dziady cz. 3 - bohaterowie
Komentarze (2)
Wynik działania 3 + 2 =
odpowiedz do zloty13
2021-12-01 20:49:47
Tytani, obok Cyklopów i Hekatonchejrów w mitologii greckiej są jedną z trzech linii potomstwa Gai i Uranosa, czyli najstarszego bóstwa. Okeanos i Tetyda, czyli ci z pierwszej linii mieli córki Okeanidy. Okeanida Klimene (jedna z Okeanid) ożeniła się z Japetem, czyli tytanem. Ich dziećmi byli Menojtios, Atlas, Epimeteusz i Prometeusz właśnie. To DRUGIE pokolenie Tytanów, krwii Japeta, dlatego Prometeusz to tytan :)
zolty13
2015-04-14 19:37:07
TYTAN to PRZODEK BOGOW PROMETEUSZ TO HEROS
Ostatnio komentowane
Fajnie, dziękuję
• 2025-02-13 21:09:19
nie wiem po co takie łatwe działanie
• 2025-02-04 15:03:23
W planie wydarzeń punkt 1 i 2 powinny być zamienione miejscami.
• 2025-01-29 19:30:27
Jest tu zawarte wiele niezbędnych oraz interesujących informacji o twórcy i artyście jakim...
• 2025-01-26 10:13:01
To ja ola
• 2025-01-20 14:10:30