Cykl dramatyczny „Dziady” Adama Mickiewicza to sztandarowy dla epoki romantyzmu utwór. Tematem dzieła jest walka narodowowyzwoleńcza Polaków, którzy znajdują się po zaborem rosyjskim. Mickiewicz zwraca szczególną uwagę na tragiczny los młodego pokolenia patriotów, działającego aktywnie na rzecz odzyskania niepodległości. „Dziady” to wiarygodny i realistyczny portret polskiego społeczeństwa, nie wszyscy Polacy są bowiem nastawieni patriotycznie i antyrosyjsko. Utwór prezentuje także dramat wybitnej jednostki, która przeżywa spektakularną przemianę. Postacie z „Dziadów” to typowi bohaterowie romantyczni. Mickiewicz podejmuje w dziele tematykę metafizyczną, która stanowi ważny klucz interpretacyjny utworu.
Różne relacje bohaterów literackich z Bogiem w „Dziadach części III”
Najbardziej znaną sceną części III „Dziadów” jest Wielka Improwizacja, czyli monolog poety Konrada, głównego bohatera dramatu. Konrad jest artystą, który będąc więźniem politycznym, przechodzi spektakularną przemianę. Porzuca tożsamość nieszczęśliwego kochanka i staje się żarliwym patriotą, bez reszty oddanym sprawie narodowej. Konrad dostrzega tragiczne położenie, w jakim znaleźli się Polacy. Uważa, że jako wybitny poeta i wieszcz powinien otrzymać od Boga rząd dusz. Domaga się od Boga władzy nad ludźmi i ich wolną wolą. Konrad czuje się niemal równy Stwórcy, w szale twórczym rzuca mu wyzwanie. Kiedy Bóg nie odpowiada na jego apele, poeta zaczyna bluźnić. Sugeruje, że jego uczucia są silniejsze niż miłość Boga do ludzi. Jego pychę i arogancję podsycają złe duchy, które walczą o duszę bohatera. Konrad chce nazwać Boga carem, ale pada zemdlony na ziemię. Przed najcięższym bluźnierstwem chronią go siły anielskie. Przeciwieństwem Konrada jest ksiądz Piotr, prosty mnich bernardyński, który odprawia egzorcyzm nad opętanym poetą. Kiedy ksiądz modli się w celi, wypowiada znamienne słowa: „Panie! Czymże ja jestem przed Twoim obliczem – prochem i niczem”. Wypowiedź ta świadczy o wielkiej pokorze bohatera. Ksiądz Piotr ma świadomość swojej grzeszności i zależności od Boga. Wie, że pomiędzy stworzeniem a Stwórcą jest trudna do opisania przepaść. Mnich przyjmuje postawę biblijnego Hioba, który we wszystkim polega na Bogu i nigdy nie bluźni pychą bądź niewiarą. Podobnie jak Hiob czerpie siłę z wiary i relacji z Bogiem.
Różne relacje bohaterów literackich z Bogiem w Księdze Rodzaju
Początek Księgi Rodzaju przedstawia opis stworzenia świata i pierwszych ludzi. Adam i Ewa zostali stworzeni na obraz i podobieństwo Boga, spędzali czas w rajskim ogrodzie, niczego się nie wstydzili i nie grzeszyli. Pewnego razu okazali swojemu Stwórcy nieposłuszeństwo i zaczęli się go obawiać. Bóg wygnał ich za to z Edenu, żeby śmierć nie utrwaliła się na ziemi. Zupełnie inną postawą wyróżnia się patriarcha Abraham, który na rozkaz Boga postanawia zabić swojego jedynego syna. Rozkaz Stwórcy był testem wiary bohatera. Abraham przeszedł próbę pomyślnie i został praojcem wszystkich wierzących. Stał się wzorem do naśladowania dla wszystkich żydów i chrześcijan.