Założenie i pierwsi władcy z dynastii Tudorów

Tudorowie byli dynastią panującą w Anglii w latach 1485 – 1603. Okres ich rządów określa się również jako Epokę Tudorów – od wstąpienia na tron pierwszego władcy Henryka VII, aż do czasu panowania Elżbiety I. Czas rządów tej ostatniej nazywa się również Erą Elżbietańską. Nazwę dynastia zawdzięcza protoplaście rodu – Owenowi Tudorowi. Był on magnatem walijskim wspierającym – podczas wojny dwóch róż w Anglii (1455 – 1485), dynastie Lancasterów. Spadkobiercą tego rodu był założyciel dynastii – Henryk VII, po którym na tronie angielskim zasiadali kolejno jego syn Henryk VIII oraz jego wnuki Edward VI oraz Maria I, zwana również krwawą.

Przedstawiciele dynastii królewskiej Tudorów nosili jednocześnie od roku 1541 tytuł króla Irlandii. Ród wygasł wraz ze śmiercią, w roku 1603, Elżbiety I zwanej – ze względu na swoje zasługi, Wielką. Wówczas władza przeszła w posiadanie króla Szkocji, prawnuka córki Henryka VII – Jakuba I Stuarta. Rządy dynastii Tudorów charakteryzowały się wzmocnieniem i centralizacją władzy królewskiej, reformacją Kościoła oraz szeroko zakrojoną ekspansją handlową, morską i kolonialną.

Pierwszym królem z dynastii Tudorów był Henryk VII – król Anglii i lord Irlandii od roku 1485, aż do swojej śmierci w roku 1509. Jego panowanie oparte było jednak na bardzo niestabilnych podstawach, ze względu na licznych pretendentów do korony królewskiej. Jedną z takich osób był hrabia Warwick Edward Plantagenet, ostatni w linii męskiej przedstawiciel rodu Yorków.

W roku 1502 zmarł następca tronu Artur, a niedługo po nim również królowa. Ponieważ Henryk na skutek negocjacji doprowadził do swojego ślubu z Katarzyną Aragońską, nie chcąc zmarnować zawartego sojuszu, postarał się o dyspensę od papieża Juliusza II. Dzięki temu Katarzyna została, po jego śmierci w roku 1509, żoną następcy tronu drugiego syna króla – Henryka VIII.

Ten ostatni był królem Anglii w latach 1509 – 1547. W początkach swojego panowania był stałym sojusznikiem papiestwa. Od roku 1513 był członkiem Świętej Ligii, którą utworzył papież Juliusz II do walki z działaniami francuzów we Włoszech. W roku 1521 Henryk VIII otrzymał tytuł obrońcy wiary za zwalczanie poglądów Marcina Lutra.

Stosunki króla z papiestwem uległy zdecydowanemu pogorszeniu, kiedy papież nie wyraził zgody na rozwód władcy angielskiego z Katarzyną Aragońską. W kolejnych latach Henryk ogłosił się głową kościoła anglikańskiego, decyzja ta została uznana przez Parlament w roku 1534.

Henryk VIII zaznaczył się w historii ze względu na sześć małżeństw jakie zawarł. Po Katarzynie Aragońskiej wziął ślub z Anne Boleyn w roku 1533. Jego kolejną żoną była Jane Seymour, z tego związku urodził się Henrykowi jedyny żyjący męski potomek, który przejął po nim władzę – Edward VI. W roku 1540 król ożenił się aż dwukrotnie z Anną Kleve oraz Katarzyną Howard. Jego ostatnią żoną, od roku 1543, była Katarzyna Parr.

Jedyny syn Henryka VIII był królem Anglii w latach 1547 – 1553. Edward VI nie sprawował jednak nigdy rządów w kraju samodzielnie. W okresie jego krótkiego panowania, w imieniu króla, rządy sprawowała Rada Regencyjna.

Edward zmarł szóstego lipca w roku 1553 na skutek choroby. Jeszcze przed śmiercią książę Northumberland, starając się wykorzystać chorobę młodego władcy, doprowadził do małżeństwa swojego syna Dudleya z lady Jane Gray (wnuczka Marii Tudor, siostra Henryka VIII). Chciał bowiem w ten sposób zapewnić tron angielski dla swojego syna i jego żony.

Śmierć Edwarda trzymano przez kilka dni w tajemnicy, w celu osadzenia lady Jane na tronie Angielskim. Cała sytuacja nie była jednak niezgodna z aktem sukcesyjnym Henryka VIII, w wypadku bezpotomnej śmierci Edwarda, kolejne w sukcesji były jego siostry – Maria oraz Elżbieta. Lady Jane rządziła jednak zaledwie przez dziewięć miesięcy. Tron ostatecznie objęła Maria, która skazała na śmierć fałszywą pretendentkę do tronu oraz jej męża i księcia Northhumberland.

Maria I rządziła do roku 1558, a jej panowanie charakteryzowała przede wszystkim bezwzględna polityka nawracania na katolicyzm całego kraju. Na skutek jej działań dochodziło do licznych prześladowań innowierców. Po jej śmierci tron objęła Elżbieta I, córka z drugiego małżeństwa Henryka VIII z Anne Boleyn. Elżbieta była ostatnim przedstawicielem z dynastii Tudorów.

Polecamy również:

  • Lancasterowie i Yorkowie - pochodzenie, dążenia

    Anglia – już po zakończeniu wojny stuletniej z Francją, przeżywała poważne problemy wewnętrzne. Sytuacja taka nastąpiła na skutek konfliktów dwóch rywalizujących ze sobą rodów, który ostatecznie przerodził się w wojnę domową, trwającą w latach 1455 – 1485. Od herbów... Więcej »

Komentarze (0)
Wynik działania 5 + 5 =
Ostatnio komentowane
To ja ola
• 2025-01-20 14:10:30
bardzo się przyda na ściągi na kartkówki
• 2025-01-16 13:41:59
Latwe
• 2025-01-15 18:41:38
super
• 2024-12-21 22:05:33
ok
• 2024-12-15 19:31:35