Panowanie dynastii Omajjadów, których stolica znajdowała się w Damaszku, przypada na lata 661 – 750. Następnie władali Abbasydzi, których państwo nosiło nazwę kalifatu bagdadzkiego. Ich stolice stanowił Bagdad, rządzili w latach 750 – 1258. W efekcie walk wewnętrznych – pomiędzy poszczególnymi ugrupowaniami, nastąpiło rozbicie polityczne.
Wydzieliło się wówczas kilka osobnych kalifatów – kordobańskiego Omajjadów w Hiszpanii oraz Fatymidów. Do roku 650 trwała pierwsza faza podbojów. Siły arabskie podporządkowały sobie Irak, Syrię, Palestynę oraz Egipt. Muzułmanie wykorzystali okres słabości poszczególnych imperiów – bizantyjskiego, rzymskiego oraz perskiego, wnikając na ich obszary.
W okresie władzy Omajjadów nastąpiła druga faza ekspansji Arabów – na wschód po Chiny i na zachód po Hiszpanie. Na podbitych terenach postępowała arabizacja i islamizacja, w wyniku osiedlania się Arabów i asymilacji miejscowej ludności. Podboje skierowane na północ w kierunku Europy, kres położyła porażka muzułmanów w bitwie pod Poitiers z Frankami dowodzonymi przez Karola Młota w roku 732.
Muzułmanie zajęli Półwysep Iberyjski w roku 711. Na opanowanych terenach zorganizowali emirat ze stolicą w Kordobie. W momencie, kiedy w świecie muzułmańskim obalona została dynastia Omajjadów, a kalifat został przejęty przez Abbasydów, ci pierwsi zachowali władzę w Kordobie. Ogłosili się następnie kalifami niezależnymi od kalifów Bagdadu (929 r.). Na wieki X i XI przypada rozkwit kultury muzułmańskiej na obszarze Półwyspu Iberyjskiego.
Arabowie w toku swoich podbojów zniszczyli królestwa Wizygotów oraz Swebów. Pomimo polityki ekspansyjnej Arabów, na północy półwyspu przetrwały państewka chrześcijańskie. W XI w. w północnej Hiszpanii istniały już królestwa – Leonu, Kastylii, Nawarry i Aragonii oraz hrabstwa Barcelony i Portugalii. Z nich uformowały się w XII w. trzy silne królestwa – Aragonii, Kastylii oraz Portugalii.
Państwa chrześcijańskie z powodzeniem prowadziły wojny o odzyskanie pozostałych terenów półwyspu. Podejmowane przez nich działania nazywano – rekonkwistą. Przełomowym wydarzeniem związanym z tym zjawiskiem była zwycięska dla strony chrześcijańskiej bitwa pod Las Navas de Tolosa w roku 1212. Chrześcijanom udało się zająć większość ziem Półwyspu Iberyjskiego do połowy XIII wieku. Na południu kraju pozostał jedynie emirat Grenady – wasal Kastylii.
Długotrwałe wojny z muzułmanami wpłynęły zdecydowanie na charakter poszczególnych społeczeństw iberyjskich. Władza królewska była tam silna, gdyż wymagało tego prowadzenie wojen. Z tego samego powodu tamtejsze rycerstwo było bardzo liczne. Zaczęły również powstawać zakony rycerskie, specjalizujące się w walce z islamem.