Starożytność a średniowiecze - dwie epoki i dwie wizje świata - strona 4

Jednakże najważniejsze miejsce w sztuce scenicznej zajęły tzw. misteria, które przedstawiały mękę Chrystusa. Za polski przykład takiego dzieła uważa się "Lament świętokrzyski" – najprawdopodobniej jedyny zachowany fragment całego misterium.

Epika

W średniowieczu obok licznych poematów rycerskich (np. „Beowulf”) powstała także wielka ilość dzieł parenetycznych, hagiograficznych oraz historycznych. Wspólną cechą wszystkich tych rodzajów były treści moralizatorskie, które miały kształtować określone postawy.

2. Rzeźba i malarstwo

Rzeźba średniowieczna była zupełnie podporządkowana celom sakralnym. Przedstawianie piękna ludzkiego ciała uważano wręcz za nietakt i grzech. Jednym z najbardziej znanych zabytków tego okresu są powstałe w Polsce „Drzwi gnieźnieńskie” przedstawiające męczeństwo św. Wojciecha.

Malarstwo średniowieczne, podobnie jak rzeźba, także służyło głównie celom religijnym. Do najważniejszych dzieł tego okresu należą obrazy Giotta di Bondone (m.in. „Ukrzyżowanie”, „Kazanie do ptaków”).

3. Architektura

W średniowieczu szczególną uwagę przykładano do budynków o funkcjach sakralnych i militarnych. Pierwsze kościoły wznoszone w stylu romańskim miały być także budowlami obronnymi. Wraz z upływem lat wykształcił się styl gotycki, który znacznie odmienił kształt świątyń.

Podsumowanie:

1. Starożytność

Starożytność była okresem, w którym ludzkie zainteresowania były szczególnie rozległe. Nic nie ograniczało horyzontów ówczesnych myślicieli, a żyjący wówczas artyści szukali inspiracji w każdym elemencie otaczającego ich świata. Obowiązujący kanon piękna koncentrował się głównie na człowieku i wspaniałości jego ciała oraz na przyrodzie. Sztuka szukała harmonii i współbrzmienia. Nastąpił gwałtowny rozwój rozmaitych dziedzin ludzkiego życia, a wiele powstałych wówczas dzieł i teorii do dziś inspiruje artystów, polityków i filozofów.

2. Średniowiecze

Średniowiecze było czasem zmierzchu starożytnego ładu. Upadek Rzymu doprowadził do wielu starć na tle politycznym. Kraje ogarnięte wojenną pożogą stały się miejscami wylęgu zaraz oraz obiektami łupieżczych najazdów. Z tych względów ludzkie życie stało się bardzo niepewne. Ucieczki szukano w Bogu i obietnicy wspaniałego życia po śmierci. Religia stała się tematem nadrzędnym, któremu podlegały niemal cała kultura i nauka. Średniowieczni artyści nie podpisywali swoich dzieł, sądząc, że są one „własnością: Boga. Sztuka zaczęła pełnić przede wszystkim rolę praktyczną – wpływając na ludzkie postawy lub bardzo obrazowo ukazując mękę Chrystusa, tudzież okropieństwa Sądu Ostatecznego.

Nie można jednak twierdzić, iż średniowiecze było mroczną epoką zacofania. Życie kulturalne kwitło także w niższych sferach: na targach, jarmarkach i miejskich rynkach. Jednak skoro nikt nie dokumentował tamtejszych dokonań, dzisiejszy obraz średniowiecza można uznać za nieco wypaczony.

Polecamy również:

  • Wincenty z Kielczy - biografia, twórczość

    O Wincentym z Kielczy wiemy, że urodził się przed rokiem 1200, a zmarł po 1261 w Krakowie. Był polskim poetą tworzącym głównie po łacinie. Jest również autorem licznych kompozycji, a także hagiografii. Należał do zakonu dominikanów. Więcej »

  • Jacopone da Todi - biografia, twórczość

    Włoski poeta urodzony w  Todi w 1230 roku. Był również autorem pieśni duchowych i traktatów psychologicznych. Tworzył zarówno w języku włoskim, jak i po łacinie. Więcej »

  • Walther von der Vogelweide – biografia, twórczość

    Tworzył utwory liryczne o tematyce miłosnej, politycznej (sławił w nich m.in. króla Sycylii Fryderyka). Chętnie posługiwał się formą poezji moralizatorskiej komentując bieżące wydarzenia polityczne (pierwsze tego typu utwory powstały po 1198 roku po śmierci Henryka IV, gdy inni rywalizowali o tron –... Więcej »

  • Mikołaj z Wilkowiecka - biografia, twórczość

    Przyjmuje się, ze urodził się około roku 1524 we wsi o nazwie Wilkowiecko. Zmarł w Wieluniu 15 sierpnia 1601.  Był zakonnikiem a przy tym poetą i tłumaczem oraz autorem pism o treści religijnej. Pełnił funkcję prowincjała paulinów na Jasnej Górze (od roku 1580). Więcej »

  • Legenda o Kraku i Wandzie – streszczenie i opracowanie

    Akcja legendy rozgrywa się w Krakowie, w którym znajdował się zamek króla Kraka. W jego pieczarze zamieszkał smok, który niszczył okolicę i pożerał trzodę. Król postanowił unicestwić bestię i w tym celu wezwał do siebie Skubę. Więcej »

Komentarze (1)
Wynik działania 3 + 3 =
Nicodemus
2016-12-10 22:33:06
W tym artykule jest błąd merytoryczny. Otóż edykt mediolański, wydany przez cesarza Konstantyna I Wielkiego, dawał jedynie prawo swobody wyznawania dowolnej religii, w tym chrześcijańskiej. Skutkiem edyktu mediolańskiego było zakończenie prześladowań chrześcijan w Imperium Rzymskim. Chrześcijaństwo stało się religią panującą w starożytnym Rzymie dzięki cesarzowi Teodozjuszowi I Wielkiemu. Wydał on m. in. edykt tesaloński, który chrześcijaństwo uznawał za jedyne prawowite wyznanie. Wszelkie odstępstwa od powszechnie przyjętych dogmatów miały uznane za przestępstwo ścigane prawem. Dotyczyło to także religii pogańskich. Wskutek tego edyktu, rozpoczęło się prześladowanie pogan i heretyków.
  • Najnowsze
  • Losowe
Ostatnio komentowane
H
• 2023-06-02 09:43:13
fff
• 2023-06-01 19:03:56
git
• 2023-06-01 18:44:19
To się równa 8. Proste ????
• 2023-06-01 16:34:44
fajne
• 2023-05-30 14:32:19