Jednakże najważniejsze miejsce w sztuce scenicznej zajęły tzw. misteria, które przedstawiały mękę Chrystusa. Za polski przykład takiego dzieła uważa się "Lament świętokrzyski" – najprawdopodobniej jedyny zachowany fragment całego misterium.
Epika
W średniowieczu obok licznych poematów rycerskich (np. „Beowulf”) powstała także wielka ilość dzieł parenetycznych, hagiograficznych oraz historycznych. Wspólną cechą wszystkich tych rodzajów były treści moralizatorskie, które miały kształtować określone postawy.
2. Rzeźba i malarstwo
Rzeźba średniowieczna była zupełnie podporządkowana celom sakralnym. Przedstawianie piękna ludzkiego ciała uważano wręcz za nietakt i grzech. Jednym z najbardziej znanych zabytków tego okresu są powstałe w Polsce „Drzwi gnieźnieńskie” przedstawiające męczeństwo św. Wojciecha.
Malarstwo średniowieczne, podobnie jak rzeźba, także służyło głównie celom religijnym. Do najważniejszych dzieł tego okresu należą obrazy Giotta di Bondone (m.in. „Ukrzyżowanie”, „Kazanie do ptaków”).
3. Architektura
W średniowieczu szczególną uwagę przykładano do budynków o funkcjach sakralnych i militarnych. Pierwsze kościoły wznoszone w stylu romańskim miały być także budowlami obronnymi. Wraz z upływem lat wykształcił się styl gotycki, który znacznie odmienił kształt świątyń.
Podsumowanie:
1. Starożytność
Starożytność była okresem, w którym ludzkie zainteresowania były szczególnie rozległe. Nic nie ograniczało horyzontów ówczesnych myślicieli, a żyjący wówczas artyści szukali inspiracji w każdym elemencie otaczającego ich świata. Obowiązujący kanon piękna koncentrował się głównie na człowieku i wspaniałości jego ciała oraz na przyrodzie. Sztuka szukała harmonii i współbrzmienia. Nastąpił gwałtowny rozwój rozmaitych dziedzin ludzkiego życia, a wiele powstałych wówczas dzieł i teorii do dziś inspiruje artystów, polityków i filozofów.
2. Średniowiecze
Średniowiecze było czasem zmierzchu starożytnego ładu. Upadek Rzymu doprowadził do wielu starć na tle politycznym. Kraje ogarnięte wojenną pożogą stały się miejscami wylęgu zaraz oraz obiektami łupieżczych najazdów. Z tych względów ludzkie życie stało się bardzo niepewne. Ucieczki szukano w Bogu i obietnicy wspaniałego życia po śmierci. Religia stała się tematem nadrzędnym, któremu podlegały niemal cała kultura i nauka. Średniowieczni artyści nie podpisywali swoich dzieł, sądząc, że są one „własnością: Boga. Sztuka zaczęła pełnić przede wszystkim rolę praktyczną – wpływając na ludzkie postawy lub bardzo obrazowo ukazując mękę Chrystusa, tudzież okropieństwa Sądu Ostatecznego.
Nie można jednak twierdzić, iż średniowiecze było mroczną epoką zacofania. Życie kulturalne kwitło także w niższych sferach: na targach, jarmarkach i miejskich rynkach. Jednak skoro nikt nie dokumentował tamtejszych dokonań, dzisiejszy obraz średniowiecza można uznać za nieco wypaczony.