Informacje wstępne
„Kwiatki świętego Franciszka” są dziełem anonimowego twórcy, które powstało najprawdopodobniej na przełomie XIII i XIV stulecia. Ten zbiór opowiadań ściśle wiąże się z życiem św. Franciszka z Asyżu (1181-1226), jednego z najbardziej popularnych świętych Kościoła.
„Kwiatki świętego Franciszka” stanowią zbiór niedługich opowiadań traktujących o życiu „biedaczyny z Asyżu” oraz jego towarzyszy. Historia opowiadana jest w sposób chronologiczny, fakty są często mieszane z elementami ludowych legend oraz fantastyką.
Streszczenie „Kwiatków”
Zbiór opowiadań o życiu św. Franciszka rozpoczyna się jednym z najstarszych zabytków włoskiego piśmiennictwa, którego autorem był sam „biedaczyna z Asyża” - „Pochwałą stworzenia, którą wyśpiewał święty Franciszek złożony chorobą u świętego Damiana”. Utwór wspomniany w tytule znany jest także jako „Pieśń słoneczna”. Stanowi on gorącą pochwałę Boga, który sławiony jest przez św. Franciszka w taki sposób, jakiego wcześniej średniowieczna religijność nie znała. Podmiot mówiący w tym utworze przywołuje wszystkie dzieła Boże przyłączające się do tego hymnu pochwalnego. Tytuł „Pieśń słoneczna” związany jest z następującym fragmentem:
Pochwalony bądź Panie, z wszystkimi swymi twory,/ Przede wszystkim z szlachetnym bratem naszym, słońcem,/ Które dzień stwarza, a Ty świecisz przez nie (…).
Do pieśni włączają się także: woda, ogień, wiatr, chmury a nawet śmierć cielesna – gdyż nie uczyni ona krzywdy żyjącym zgodnie z przykazaniami Boga, a ludzie odrzucający je i tak są już martwi, więc ponowna śmierć niczego nie zmieni. Utwór kończy się wezwaniem skierowanym do ludzi, by porzucili oni grzech i pokornie służyli Bogu.
Rozdziały 1-53
W początkowych opowiadaniach rysują się relacje między świętym Franciszkiem i jego towarzyszami. Były one oparte na głębokim zrozumieniu, pokorze i dobroci. Kiedy św. Franciszek miał negatywne myśli na temat brata Bernarda z Kwintawalle, poprosił go, by stanął mu na szyi i ustach (rozdział 3). Gdy towarzysz, mimo wewnętrznych oporów, uczynił to, święty Franciszek powiedział mu, że musi go ganić, jeśliby nie uczył się na swoich błędach.
Wiele miejsca poświęcone zostało także zakładaniu nowych klasztorów przez towarzyszy św. Franciszka (rozdział 5 – „Jak święty Franciszek posłał do Bolonii brata świętego Bernarda z Asyżu, który tam klasztor założył”). Kolejne części opowiadają historię rozwoju grupy św. Franciszka i opisują kolejnych braci, którzy do niej dołączali.
Wiele rozdziałów opowiada także o tym, jak „biedaczynie z Asyżu” objawiali się święci. a nawet sam Bóg (rozdział 13 – święci Piotr i Paweł, rozdział 14 – Bóg). W kolejnych rozdziałach dochodzi do następnych objawień, które potwierdzają boskie posłannictwo św. Franciszka i pozwalają mu rozwiązywać najtrudniejsze doświadczone problemy.
Rozdział 21 „O przeświętym cudzie, którego święty Franciszek dokonał, nawróciwszy okrutnie dzikiego wilka z Gubbio”
Mieszkańcy Gubbio żyli w wielkim strachu, gdyż ich miasto terroryzowane było przez wilka, pożerającego nie tylko zwierzęta, ale także ludzi. Jedynie święty Franciszek, który akurat przebywał w tej miejscowości, odważył się wyjść do zwierzęcia i porozmawiać z nim. Wilk, zobaczywszy świętego, zmienił oblicze na łagodne i przystał na propozycję „biedaczyny z Asyżu”. Udał się wraz z nim do miasta, gdzie w obecności wielu ludzi święty Franciszek zawarł z nim pokój. Wilk miał przestać krzywdzić ludzi i zwierzęta, a mieszkańcy mieli go karmić, gdyż to głód był powodem jego złości. Dwa lata od tego zdarzenia wilk zmarł, a wszyscy ludzie wielce go żałowali, gdyż przypominał im o świętym Fra