Streszczenie
Akcja legendy rozgrywa się w Krakowie, w którym znajdował się zamek króla Kraka. W jego pieczarze zamieszkał smok, który niszczył okolicę i pożerał trzodę. Król postanowił unicestwić bestię i w tym celu wezwał do siebie Skubę. Polecił mu przygotować strawę dla potwora – rzemieślnik miał wypchać owcę smołą i siarką. Chciwy smok zjadł wszystko, co podrzucił mu Skuba, a w konsekwencji podstępne nadzienie wypaliło mu żołądek. Smok próbował gasić wnętrzności wodą z pobliskiej Wisły, jednak bezskutecznie.
 |
| Kopiec Wandy w Krakowie / www.wikipedia.org.pl |
Król Krak postanowił podzielić swoje ziemie między trzech synów – Lecha i Kraka. Pierwszy z nich pożądał całego królestwa i w imię tej chciwości zabił swojego brata. W ten sposób Lech zasiadł na tronie, a ciało brata pochował nad rzeką. Niedługo potem wyrosły w tym miejscu lilie, które niosły wieść o tym, czego dokonał Lech. Wzburzony lud pozbył się Lecha z tronu, a na władcę powołał siostrę nieszczęsnych braci – Wandę. Na małżonkę upatrzył ją sobie Niemiec o imieniu Rytgar. Dziewczyna nie miała zamiaru wychodzić za mąż za cudzoziemca, a on w związku z tym próbował podbić jej ziemie. Wanda wraz z wojskiem zwyciężyła oddziały Rytgera. On sam popełnił samobójstwo, a królowa rzuciła się do rzeki by już nikt nigdy nie prosił ją o rękę.
Czas i miejsce akcji
Akcja opowieści toczy się w odległym, legendarnym czasie, za panowania króla Kraka na Wawelu, w grodzie nazwanym potem od jego imienia – Krakowem.
Narrator
Opowiadający to narrator w trzeciej osobie, który posiada wszelką wiedzę na temat świata przedstawionego. Ze swojej perspektywy opowiada wydarzenia dotyczące rodu Kraka i zawsze robi to w sposób obiektywny. Nie ocenia zachowania poszczególnych bohaterów, ale też nie uczestniczy w opisywanych sytuacjach.
Gatunek
Legenda o Kraku i Wandzie łączy elementy rzeczywiste i fantastyczne. Nawiązuje do postaci i wydarzeń historycznych i wyjaśnia zależności istotne dla określonej społeczności – w tym wypadku mieszkańców średniowiecznego grodu Kraka. Większość bohaterów, których opisuje odegrało w dziejach Polski bardzo istotną rolę.
Do elementów historycznych, faktycznych zaliczyć można składniki krajobrazu (np. rzekę Wisłę i gród), natomiast do fantastycznych należą np. mówiące kwiaty, które wyrosły na mogile młodego Kraka zabitego przez swojego brata.