Sułtan, wezyr, ajatollah, kalif, szach - kim byli i skąd te określenia sie wywodzą? Wysztkie terminy sa związane ze strefą Bliskiego Wschodu i kręgiem kulturowym islamu.
Sułtan
Termin pochodzący z języka tureckiego i oznaczający „władcę” lub „tego, który ma władzę”. Jest to tytuł władcy używany w krajach islamskiego kręgu kulturowego. Państwo, które jest rządzone przez sułtana to sułtanat. Początkowo tytuł sułtana przysługiwał tylko głównodowodzącym wojskiem całego kalifatu.
Wezyr
Termin pochodzący z języka arabskiego, oznaczający „pomocnika”. Od czasów dynastii Abbasydów był to najważniejszy urząd na dworze kalifa. Jego znaczenie jeszcze mocniej wzrosło, kiedy Abbasydzi przyjęli ceremoniał orientalny i odgrodzili się fizycznie od poddanych. Od tego momentu wezyr był faktycznym łącznikiem między kalifem a poddanymi. Wezyr stał także na czele kancelarii państwa i przez jego ręce przechodziły wszystkie najważniejsze dokumenty państwowe.
Kalif
Termin pochodzący z języka arabskiego oznaczający „następcę”. Początkowo był tytułem następców Mahometa, potem stał się tytułem nadawanym przywódcą muzułmańskim. Pierwszym kalifem po śmierci Mahometa w 632 roku miał być Abu Bakr. Po wyborze Abu Bakra na kalifa doszło do rozłamu wśród muzułmanów na sunnitów i szyitów. Ostatnim osmańskim kalifem był Abdulmecid II, który został obalony w 1924 roku.
Szach
Jest terminem pochodzenia perskiego i oznacza „króla”. Był stosowany zarówno w Persji (Iranie), jak i w innych krajach środkowej i południowej Azji. Monarchowie aspirujący do władzy uniwersalnej albo zwierzchnictwa nad innymi władcami używali tytułu Szachinszach, czyli „król królów”.
Ajatollah
Termin pochodzący z języka arabskiego oznaczający „znak Boga”. Jest honorowym muzułmańskim tytułem naukowym, który nadawany jest uczonym wysokiej rangi, czyli znawcom teologii, prawa religijnego etc. Osoby posiadające ten tytuł są zazwyczaj wykładowcami seminariów teologicznych. Jest także przyznawany kobietom. Są one zwane „paniami mudźtahideh”. Najsławniejszym ajatollahem kobietą była pochodząca z Iranu Hadżije Sejjede Nosrat Bejgom Amin