Empeiría z greckiego oznacza „doświadczenie”. Od tego słowa wywodzi się nazwa doktryny filozoficznej – empiryzmu. Poniżej podajemy definicje empiryzmu, jego prekursorów oraz inne ważne informacje. Sprawdź z nami swoją wiedzę!
Co to jest empiryzm? Definicja empiryzmu
Empiryzm to pogląd uznający poznanie przez doświadczenie za podstawowy i jedyny bezpośredni sposób ujmowania rzeczywistości. Człowiek odbiera bodźce poprzez zmysły, a wszelkie teorie i idee są wtórne wobec doświadczenia. Taka postawa stoi w sprzeczności z racjonalizmem, który przyjmuje za źródło poznania właśnie idee.
 |
| Paul van Somer, Sir Francis Bacon/ gutenberg.org |
Początki empiryzmu - prekursorzy
Początków empiryzmu należy upatrywać w starożytności i w poglądach Heraklita z Efezu, autora słów: „Złymi świadkami są oczy i uszy ludziom, którzy noszą duszę barbarzyńców”. W czasach nowożytnych empiryzm to postawa charakterystyczna dla epoki oświecenia. Jej prekursorem był Francis Bacon, myśliciel uznający za realne tylko to, co daje się potwierdzić w praktyce. Rzeczywiste jest tylko to, co dostępne zmysłom. Bacon odrzucał wszelkie spekulacje, także te o charakterze ściśle racjonalistycznym, jeśli nie opierały się na doświadczeniu. Jego poglądy przyjęli i rozwinęli: John Locke, George Berkeley i David Hume.
Empiryzm - tabula rasa
Empiryści często posługiwali się pojęciem tabula rasa, co – dosłownie – oznacza „czystą kartę” i ma obrazować umysł nowonarodzonego człowieka. Termin ten, stosowany już w starożytności (Arystoteles), upowszechnił się za sprawą Johna Locke'a, który pisał, że człowiek przychodzi na świat bez jakiejkolwiek wiedzy, umiejętności, poglądów, predyspozycji, jest zatem jak niezapisana karta, na której ślad pozostawiają dopiero doświadczenia. To świat zewnętrzny kształtuje od początku umysł człowieka, który stopniowo tworzy najpierw proste, a później złożone idee.