 |
| Józef Wybicki |
Józef Wybicki urodził się w 1747 roku w Będominie pod Kościerzyną. Pochodził ze średniozamożnej rodziny szlacheckiej. Do szkół chodził krótko, jednak dzięki własnym wysiłkom i samokształceniu zdobył sporą wiedzę i wcześnie rozpoczął karierę polityczną. Miał zaledwie 20 lat, kiedy został posłem na sejm. W 1768 roku gwałtownie zaprotestował przeciwko nadużyciom ambasady rosyjskiej. Był uczestnikiem konfederacji barskiej. W latach 1770-1771 podjął studia prawnicze w Lejdzie, jednak szybko powrócił do kraju i związał się z obozem królewskim. Był uczestnikiem obiadów czwartkowych. Działał na rzecz Komisji Edukacji Narodowej, brał udział w przygotowywaniu nowego kodeksu praw pod kierunkiem Andrzeja Zamoyskiego. Po odrzuceniu przez sejm tego projektu, wycofał się z działalności publicznej i poświęcił literaturze.
Od 1781 roku mieszkał w Manieczkach. Po kilku latach powrócił do polityki, został posłem na sejm w 1784 i później posłem na Sejm Czteroletni. Włączył się do insurekcji kościuszkowskiej, a po jej upadku wyjechał do Francji, a później do Reggio we Włoszech. Tam, po przybyciu Dąbrowskiego, wspierał organizowanie legionów. W 1806 roku został pełnomocnikiem Bonapartego na ziemiach polskich. Później piastował stanowisko prezesa Sądu Najwyższego w Królestwie Polskim.
Zmarł w 1822 roku w swoim majątku w Manieczkach.
„Pieśń Legionów Polskich we Włoszech” to najwybitniejsze dzieło Józefa Wybickiego. Napisał ją w lipcu 1797 roku z przeznaczeniem dla polskich legionów mających wyruszyć pod wodzą generała Dąbrowskiego na spotkanie z Napoleonem. Premierowe wykonanie należało do samego autora, który odśpiewał pieśń do melodii popularnego mazurka. Prostota i melodyjność utworu szybko zaskarbiły mu rzeszę wielbicieli. Przeznaczona dla legionistów pieśń szybko rozpowszechniła się w całym kraju, niosąc nadzieję i wyrażając wiarę w zwycięstwo.
Z czasem utrwaliła się nazwa „Mazurek Dąbrowskiego”, która funkcjonuje do dziś. Patriotyczna pieśń towarzyszyła Polakom w najtrudniejszych momentach dziejowych, śpiewano ją między innymi w czasie powstania listopadowego. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości utwór został oficjalnie uznany hymnem państwowym.
Współczesne brzmienie hymnu różni się nieco od pierwotnego kształtu utworu. Zmiany dotyczą słownictwa, układu, a nawet liczby strof.