Istota arystotelizmu – zasada „złotego środka”
Najważniejszą cechą filozofii Arystotelesa jest tak zwana „doktryna środka”, czyli umiejętności odnalezienia w każdej sferze życia rozsądnego rozwiązania. Chodzi tu o unikanie wszelkich skrajności. Zasada złotego środka charakteryzuje szczególnie etyczne poglądy Arystotelesa. Uważał on bowiem, że najważniejszym celem człowieka jest szczęście rozumiane jako tak zwana eudajmonia, czyli optymalny rozwój własnych możliwości.
Osiągnięcie go staje się możliwe, kiedy jednostka realizuje cnoty etyczne. Cnota zaś polega na wypracowaniu rozsądnego stosunku do każdej rzeczy, np. w stosunku do pieniędzy cnotą jest hojność, jako środek pomiędzy rozrzutnością a skąpstwem. Arystoteles stosuje tę zasadę do swojego systemu filozoficznego. Filozof unika bowiem skrajnego idealizmu Platona, ale też obcy jest mu absolutny materializm. W dziedzinie poznania docenia zarówno rozum, jak i zmysły. Ponadto propaguje postawę moralną, która polega na unikaniu hedonizmu, ale z drugiej strony docenianiu dóbr doczesnych i dążeniu do osobistego szczęścia.
Poglądy na sztukę i logikę
W przeciwieństwie do Platona Arystoteles odrzucał pojęcie sztuki rodzącej się z boskiego natchnienia („szału”). Stworzył on natomiast jednolitą teorię estetyczną, której głównym wyróżnikiem jest zasada mimesis (naśladowania). Rozumiał jednak przez tę formułę odtwarzanie zarówno rzeczy, jak i uczuć. Arystoteles był pierwszym teoretykiem tragedii, o czym w dużej mierze traktowała jego „Poetyka”. Nieocenione są osiągnięcia filozofa w dziedzinie retoryki. To on sformułował znaczenie terminów takich, jak „pojęcie”, „definicja”, „sąd”, „sylogizm” (wnioskowanie z dwóch sądów).