Charakterystyczną cechą poglądów Leibniza jest godzenie sprzeczności, szukanie wspólnych płaszczyzn. W swojej filozofii próbuje on pogodzić racjonalizm z metafizyką. Przyjmuje Arystotelesowską logikę i stara się połączyć ją z matematyką. Także jego koncepcja monad jest wynikiem szukania możliwości pogodzenia przeciwieństw.
W swoich poglądach Leibniz podkreśla odrębność i niezależność jednostki. Człowiek jest niepowtarzalnym zbiorem monad, skupionych wokół monady centralnej, czyli duszy. Co ważne, według Leibniza monady „nie maja drzwi ani okien”, co znaczy, że są niezależne od wpływów otoczenia. Nie oddziałują też na siebie, a ich wzajemna harmonia wynika z porządku wprowadzonego przez Boga.
Według Leibniza, człowiek żyje w najlepszym z możliwych światów. Doskonały Bóg stworzył dzieło najdoskonalsze z możliwych. Gdyby dało się je poprawić, wiedziałby o tym w swej mądrości, Jego dobroć kazałaby mu to zrobić, a wszechmoc umożliwiłaby ostatecznie dokonanie zmian.
Teoria poznania Lebniza
Przedmiotem rozważań filozofa była między innymi definicja prawdy. Formułując regułę koniecznej prawdy uznał, że dane zdanie jest prawdziwe, jeśli w jego podmiocie zawarte jest jego orzeczenie. Z zasady tej wynika, iż każdy byt musi być niezmienny, gdyż cały czas zawiera w sobie całą prawdę, która z natury jest jedna i niezmienna.
Monady
Monady to odrębne, niezależne byty pozostające bez wpływu na siebie. Każda monada jest swoistym mikrokosmosem istniejącym obok ogromnej liczby podobnych bytów, pomiędzy którymi nie zachodzą żadne zależności. Takie przekonanie kłóci się z codzienną obserwacją i zdroworozsądkowym postrzeganiem świata, w którym łatwo zaobserwować ciągi łańcuchów przyczynowo skutkowych. Według Leibniza to tylko złudzenie, ponieważ układ monad nie jest chaotyczny, rządzi nimi praporządek nadany im przez Stwórcę. Teorię tę filozof obrazował za pomocą metafory dwóch zegarów, które wskazują tę samą godzinę, bo tak wyregulował je zegarmistrz, jednak nie są od siebie w żaden sposób zależne. Nieznający mechanizmu obserwator, mógłby uznać, że ruch jednego zegara wywołuje ruch drugiego.
Na tej podstawie Leibniz usiłował dowodzić istnienia Boga jako tej siły sprawczej, która doskonale wyregulowała porządek monad. Zresztą sam Bóg też jest w tej teorii monadą, monadą o szczególnym znaczeniu, bowiem stanowiącą przyczynę i cel istnienia pozostałych bytów.
Z teorii monad wywnioskował Leibniz, że czas i przestrzeń to zaledwie złudzenie, jako że skoro monady są niezmienne i w każdej chwili takie same, czas i przestrzeń mogą być uznane zaledwie za rodzaj logicznej zależności.
Inne dokonania Lebniza
Większość dokonań Leibniza pozostała niedokończona, podobnie jak jego teoria filozoficzna. Był on człowiekiem wszechstronnym, poświęcał się wielu dziedzinom nauki, a także polityce i podróżom, stąd często pozostawiał nieukończone prace.
Ważnym jego dokonaniem jest stworzenie rachunku różniczkowego, niezależnie od Newtona. Lebniz interesował się inżynierią i konstrukcją maszyn. Jest autorem jednej z pierwszych maszyn liczących. Wprowadził do fizyki pojęcie momentu pędu i momentu siły. Do dziś korzysta się też z wynalezionego przez niego systemu katalogowania.
Najważniejsze działa Leibniza
„De Arte Combinatoria”
„Hipoteza Physica Nova „
„Confessio philosophi”
„Nova Metodego pro maximis et minimis” (1684)
„Teodycea”
„Monadologie” (1721)
„Dyskurs o metafizyce”