Artur Górski Młoda Polska - opracowanie

„Młoda Polska” to cykl artykułów Artura Górskiego, publikowanych w krakowskim „Życiu” w 1898 roku. Cykl ów był jednym z najwcześniejszych wystąpień programowych nowej epoki, która od niego właśnie wzięła swoją nazwę.

Podstawowe postulaty zawarte w artykułach:

- niezależność sztuki,
- poszanowanie indywidualności artysty jako jednostki ponadprzeciętnej, nadanie mu rangi wieszcza,
- subiektywizm, sztuka jako zapis jednostkowego przeżycia,
- niechęć do filistrów, ludzi ograniczonych, niezainteresowanych sztuką,
- powrót do romantyzmu i literatury zaangażowanej w  działalność narodowo-wyzwoleńczą; tutaj kult Mickiewicza:

(...) Mickiewicza! To słowo starczy za całe wyznanie wiary. On nam wskazał drogi przyszłości i wiedzie po nich w brzask jutra. W nim zamieszkał Król-Duch całej rasy i przemówił do ludu swego (...),

- heroizm moralny,
- rodzimy charakter sztuki,
- odcięcie się od idei i estetyki pozytywizmu („żyjemy w czasie wielkich bankructw idei”),
- estetyzm, zdjęcie ze sztuki jarzma obywatelskich powinności:

(…) w sztuce jedynie domagamy się swobody. Nic ma bowiem prawdziwej, wielkiej sztuki bez swobodnego przejawu indywidualności – wszelka inna sztuka, tworzona dla ogółu, jest przemysłem artystycznym. Jeśli między twórcą a społeczeństwem istnieje harmonia, wówczas powstają arcydzieła, które entuzjazmują cały naród jedną wspólną myślą, jednym wspólnym, a więc bohaterskim uczuciem. Ale taka twórczość nie jest kwestią wolnej woli, lecz produktem epoki, która się powtarza bardzo rzadko (...),

- krytyczny osąd dekadentyzmu: „Dekadencja to zwichnięcie skrzydeł i wleczenie ich po ziemi. Skrzydła to czasami niezwykle piękne, ale niezdolne do lotu”.

Manifest Górskiego zapoczątkował kolejny już spór starych z młodymi, jednak jego artykuły nie były agresywne. Swoje postulaty wyrażał w wyważonej formie, racjonalnie je argumentując. Po przejęciu redakcji „Życia” przez Przybyszewskiego, Górski usunął się w cień.

Polecamy również:

  • Programy literackie Młodej Polski

    W 1898 roku ukazał się na łamach „Słowa Polskiego” artykuł Tadeusza Konczyńskiego na temat Gabriela d'Annuzio. Praca miała charakter informacyjny i dość niespodziewanie stała się zarzewiem zapowiadającego się już od pewnego czasu konfliktu między starymi i młodymi. Odpowiedź Stanisława Szczepanowskiego... Więcej »

  • Czasopisma Młodej Polski

    Wraz z coraz większą popularnością i dostępnością prasy rosła jej rola w życiu kulturalnym. Przełom pozytywistyczny dokonał się właśnie na łamach gazet. Dziennikarze i publicyści stali się pełnoprawnymi członkami artystycznej elity. Na rynku pojawiają się pierwsze pisma w całości poświęcone sztuce. Więcej »

  • Krytyka literacka i teatralna Młodej Polski

    W krytyce literackiej prądy młodopolskie pojawiły się nieco później niż w sztuce i w dużej mierze przeszły bez echa, m.in. ze względu na dużą ilość tego rodzaju publikacji. Jak zwraca uwagę Maria Podraza-Kwiatkowska, poziom krytyki literackiej był w tej epoce wysoki. Tworzyli ją zarówno dziennikarze,... Więcej »

  • Bohema (cyganeria artystyczna) - definicja, przedstawiciele, charakterystyka

    Cyganeria (bohema) oznacza środowisko artystyczne i towarzyskie życie przedstawicieli świata sztuki. Słowo wywodzi się z języka francuskiego – „la boheme” to dosłownie mieszkaniec Czech, chodzi jednak o określenie Cyganów, czyli ludzi wolnych, nieposiadających stałego miejsca zamieszkania,... Więcej »

  • Młodopolskie kawiarnie - ośrodki życia literacko-artystycznego - Zielony Balonik

    W okresie Młodej Polski narodziło się nowe zjawisko określane mianem życia literackiego albo –  szerzej – artystycznego. I choć w każdej epoce artyście wiedli życie towarzyskie, w tym okresie przybrało ono szczególne formy i nabrało wyjątkowego znaczenia. Życie artystyczne skupiało się... Więcej »

Komentarze (0)
Wynik działania 4 + 4 =
Ostatnio komentowane
supa
• 2024-12-05 14:20:12
ess
• 2024-12-04 18:43:47
Ciekawe i pomocne
• 2024-12-03 20:41:33
nie jaja nie
• 2024-11-30 20:37:38
pragnę poinformować iż chodziło mi o schemat obrazkowy lecz to co jest napisane nie j...
• 2024-11-28 16:29:46