Królowa Wiktoria (Aleksandryna Wiktoria) urodziła się 24 maja 1819 roku w Londynie i należała do dynastii hanowerskiej. Jej krewni i potomkowie władali Grecją, Jugosławią, Rosją, Rumunią, Niemcami oraz Wielką Brytanią, Belgią, Danią i Hiszpanią. Z tego względu nazywana jest „babcią Europy”. Panowała przez 63 lata w Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej. Była także cesarzową Indii (Indie nazywane Perłą w Koronie znajdowały się wówczas pod dominacją angielską).
Dzieciństwo
Była córką Edwarda Augusta Hanowerskiego, Księcia Kentu (syn króla Anglii Jerzego III) i księżniczki Wiktorii Sachsen-Coburg-Saalfeld (córka koburskiego księcia Franciszka, siostra Leopolda I – króla Belgii). Od urodzenia była tytułowana Jej Królewską Wysokością Księżniczką Wiktorią z Kentu, a rodzina nazywała ją „Drina”. Jak dziecko straciła ojca i dziadka – szalonego króla Jerzego III. Następnym władcą był jej stryj, Jerzy IV. Kolejny król, Wilhelm IV, nie miał legalnego potomstwa, więc kiedy zmarł 11-letnia Wiktoria była pierwsza w kolejce do angielskiego tronu.
Panowanie
Została koronowana 28 czerwca 1838 roku. Rządy w państwie znajdowały się wówczas pod kontrolą partii wigów (nazywanej Partią Liberalną). Premierem był William Lamb (2 wicehrabia Melbourne). Premier miał bardzo duży wpływ na młodą i niedoświadczoną królową dlatego stał się najważniejszą osobą w państwie, a złośliwcy nazywali Wiktorię „Panią Melbourne”. Podał się on jednak do dymisji już w 1839 roku nie mogąc załagodzić konfliktów, które narastały w koloniach brytyjskich (bunty w Kanadzie, na Jamajce etc.). Na stanowisko premiera powołano wtedy Roberta Peela stojącego na czele partii torysów (nazywanej Partią Konserwatywną). Jeszcze w tym samym roku Peel nie sprostał "kryzysowi sypialnianemu” i podał się do dymisji. Kryzys ten był spowodowany sprzeciwem królowej na wymianę dam dworu z żon polityków partii wigów na żony polityków partii torysów (W Wielkiej Brytanii damami dworu były żony polityków aktualnej partii rządzącej). W takich okolicznościach na urząd premiera powrócił Melbourne.
Polityka
W 1843 roku w koloniach brytyjskich urzędowo zniesiono niewolnictwo, co oczywiście nie oznaczało że od razu wszyscy się dostosowali do nowego prawa. Równocześnie doszło do kryzysu związanego z tzw. ustawami zbożowymi, które znosiły cła na zboże. W 1846 roku ustawy te zostały zniesione, co spowodowało rozłam w partii torysów i upadku gabinetu Peela.
W 1845 roku Irlandia została dotknięta zarazą ziemniaczaną i spadła na nią klęska głodu trwająca do 1851 roku. Z głodu zmarło wówczas około 1 milion ludzi. Królowa przekazała z własnego skarbca 5000 funtów szterlingów na pomoc głodującym. W ten sposób zdobyła W Irlandii Północnej duże poparcie społeczno-polityczne. Pierwsza oficjalna wizyta w Irlandii Północnej miała miejsce w 1849 roku na zaproszenie ówczesnego Lorda Namiestnika. Królowa jednak odmawiała konsekwentnie ustanowienia w Irlandii stałej rezydencji królewskiej, Decyzja ta bardzo podkopała wizerunek monarchini w Irlandii. Ostatni raz królowa odwiedziła sąsiednią wyspę w 1900 roku, prosząc Irlandczyków o wstępowanie do armii brytyjskiej podczas wojen burskich. W efekcie irlandzcy nacjonaliści zjednoczyli opozycję tworząc w niedalekiej przyszłości partię niepodległościową, nacjonalistyczną Sinn Fein. Jeden z kolejnych premierów Gladston próbował wprowadzić ustawę o irlandzkim Home Rule, który nadawałby Irlandii znaczną samodzielność. Królowa się sprzeciwiła. Stwierziła, że będzie to początek rozpadu Imperium. W tej sytuacji Gladstone podał się do dymisji.
W 1851 roku odbyła się Wielka Wystawa Światowa (dzisiejsze EXPO) prezentująca dorobek kulturowy, naukowy i techniczny krajów świata. Zyski z tego wydarzenia posłużyły do stworzenia Muzeum Wiktorii i Alberta.
W Latach pięćdziesiątych XIX wieku nowy rząd pod przewodnictwem George'a Hamilton-Gordona wciągnął Anglię w wojnę krymską. Anglia stanęła wówczas po stronie Turcji, a przeciwko Rosji. Po zakończeniu tego konfliktu ustanowiono nowe odznaczenie wojskowe Krzyż Wiktorii, nadawane za odwagę i bohaterstwo na polu bitwy. Udział w wojnie doprowadził do spadku popularności rządu Gordona, który podał się do dymisji.
Z końcem lat 50-tych Wielka Brytania uwikłała się w kolejny konflikt. Była to tzw. wojna opiumowa. Była to zbrojna interwencja połączonych sił brytyjsko-francuskich w rządzonych przez dynastę Qing Chinach. Przyniosła ona sukces Wielkiej Brytanii, ponieważ Chiny zobowiązały się otworzyć swoje porty na handel z państwami interweniującymi. Handel obejmował także opium, co przyniosło tym państwom wielki zyski.
W 1858 roku doszło do antybrytyjskiego powstania Sipajów w Indiach. W efekcie tego zrywu Brytyjska Kompania Wschodnioindyjska utraciła kontrolę nad Indiami, które przeszły pod bezpośrednią władzę Korony, czyli królowej. W 1786 wprowadzono „akt o tytułach królewskich” nadający Wiktorii tytuł cesarzowej Indii.
W czasie swego panowania, królowa przeżyła kilka zamachów na swoją osobę. Ostatni miał miejsce w 1882 roku. Dokonał go Szkot Roderick McLean, który próbował ją zastrzelić. Do tej pory wszystkich zamachowców skazywano tylko na 7 lat więzienia, ale McLean został oskarżony o „zdradę główną” i skazany na śmierć. Uznano go jednak za niepoczytalnego i na resztę życia umieszczono w zakładzie dla obłąkanych.
Pod koniec rządów zaangażowała się królowa w II wojnę burską. W celu stłumienia wojny brytyjczycy organizowali obozy koncentracyjne. Internowano w tej sposób około 117 tysięcy osób, z których w obozach zmarło 28 tysięcy, w tym 22 tysiące dzieci. Stało się tak na skutek przepełnienia obozów i fatalnych warunków higienicznych i żywnościowych, które w nich panowały. W efekcie wojny Burowie otrzymali w Afryce szeroki samorząd.
Życie osobiste
10 lutego 1840 roku Wiktoria poślubiła swoją wielką miłość, księcia Alberta Coburg-Gothy. Był on znany jako książę-małżonek. Nigdy nie otrzymał tytułu para, ale wywierał bezpośredni wpływ na politykę Wielkiej Brytanii, stając się głównym doradcą politycznym królowej. Para miała dziewięcioro dzieci: Wiktorię Adelajdę Marię Ludwikę, Edwarda VII (króla Wielkiej Brytanii), Alicję Maud Marię, Alfreda Ernesta Alberta, Helenę Augustę Wiktorię, Ludwikę Karolinę Albertę, Artura Wilhelma Patryka Alberta, Leopolda Jerzego, Beatrycze Marię Wiktorię.
14 grudnia 1861 roku książę-małżonek zmarł. Jego śmierć pogrążyła ją w dożywotniej żałobie. Przez resztę życia Wiktoria ubierała się na czarno. Rzadko opuszczała Londyn, co stało się powodem nadania jej przydomka „wdowa z Windsoru”. Odosobnienie odbiło się na jej popularności w społeczeństwie i na wpływie, jaki wywierała do tej pory na politykę brytyjską. Królowa zmarła na krwiaka mózgu, 22 stycznia 1901 roku, przebywając na Wyspie Wright. Pochowano ją obok księcia Alberta. Z tej okazji Londyn udekorowano purpurą i bielą. Wiktoria panowała 63 lata, 7 miesięcy i 2 dni. Jej praprawnuczka, Elżbieta II, 9 września 2015 roku, pobiła swoisty rekord panowania królowej Wiktorii.